Жерді қашықтықтан зондтау деректерін агросақтандыру жүйесінде қолдану

Мақсаты – индекстік агросақтандыру мақсатында жерді қашықтықтан зондтау деректерін қолдану бағыттарын анықтау. Әдістері – монографиялық, картографиялық, салыстырмалы талдау, дерексіз-логикалық. Нәтижелері – авторлар ауылшаруашылық ӛндірісі аймақтың климаттық ерекшеліктеріне тікелей байланысты ӛте қауіпті қызмет екенін атап ӛткен. Осыған байланысты, ауыл шаруашылығын сақтандыру – республиканың ауыл шаруашылығы тауар ӛндірушілерін қаржылық қорғаудың неғұрлым тиімді тәсілі болып табылады. Бұл үдерістің қазіргі кезде орналасқан кезеңі бұл құралды экономикалық дамыған елдердің тәжірибесінде кеңінен қолданылатын мүмкіндіктері бар аграрлық секторды дамытудың жүйелі институты ретінде қолдану туралы айтуға мүмкіндік бермейді. Қазақстандағы ауыл шаруашылығын сақтандыру саласындағы жағдай мемлекеттің сақтандырудың осы түрін қолдағанына қарамастан, ауыл шаруашылығы дақылдары мен малдарының сақтандырылған алаңдарының аз ғана үлесімен сипатталады. Жерді қашықтықтан зерттеу туралы мәліметтер түрінде қазіргі заманғы технологияларды енгізу АӚК-ті тиімді басқаруда қолайсыз нәтижені тӛмендетуді қамтамасыз ете отырып, аграрлық мамандарды сақтандыру тетігін жеңілдетуге және сақтандыру операцияларының кӛлемін ұлғайтуға мүмкіндік береді. Жер бетін авиациялық және ғарыштық құралдармен бақылау туралы ақпарат негізінде индекстік агросақтандырудың әртүрлі вариацияларын пайдаланудың шетелдік тәжірибесі зерттелген. Қорытындылар – агроӛнеркәсіптік ӛндірістегі, оның ішінде сақтандыру ӛнімдеріндегі сақтандыруды қорғаудың ағымдағы жағдайын талдау индекстер әдістемесін қолдана отырып, дақылдарды сақтандыру кезінде сақтандыру жағдайының туындау ықтималдығын есептеуге және бастапқы статистикалық деректердің үлкен жиынтығын қолдану арқылы дәлірек және ӛкілдік шешімдер алуға мүмкіндік берді. Ӛнімнің, шикізат пен азық-түліктің бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін сақтандыру рәсімдерінің қолданыстағы тетіктерін жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірленген.

1. Байкадамов, Н.Т. Қазақстан Республикасының агроөнеркәсіптік өндірісін мемлекеттік қолдау шаралары / Н.Т. Байкадамов, Б.А. Жакупова, С.Ж. Кельбетова // Проблемы агрорынка. -2020.-No 3.-Б.51–60.

2. Верезубова, Т.А. Сравнительный анализ моделей агрострахования в Беларуси и Казахстане / Т.А Верезубова, А.М. Мухитбекова // Проблемы агрорынка. -2018. No. 3 – С. 141-148.

3. Водяненко, М.И. Нестеренко, Е.А. Сравнительный анализ индексного и комплексного страхования сельскохозяйственных рисков // Факторы успеха. -2019. -No 2. С.11-14.

4. Курманова, Г.К. ГАЖ технологиясына негізделген жер мониторингі / Г.К. Курманова, А.А. Молдахметов // Проблемы агрорынка. -2018.-No2.–Б.202-208.

5. Konuspayev, R.K. Insurance system in the agricultural sector: state and problems/ R.K. Konuspayev, T.Z. Demessinov, T.A. Taipov // Problems of AgriMarket.-2020.N 4.P.103-108.

6. Кумпилов, Н.Т. Сельскохозяйственное страхование как эффективный инструмент повышения финансовой устойчивости агропромышленного комплекса / Н.Т. Кумпилов, К.А. Назаретян, Л.К. Улыбина // Вестник Академии знаний. 2020.No2.С.452-462.

7. Прокопьева, Е.Л. Оценка эффективности развития страхования в регионах с использованием индексного метода / Е.Л. Прокопьева // Финансовые исследования. -2017. No1. -С. 66-76.

8. Страховые продукты [Электронный ресурс].-2021.-URL:https://www.agro-insurance.qoldau.kz/ru/insurance-product (дата обращения: 04.07.2022).

9. Гайдаенко, Э.В. Агрострахование как фактор эффективного развития сельхозтоваропроизводителей / Э.В. Гайдаенко // Вестник академии знаний.– 2019. No 30.– С. 198-202.

10. Қайдарова, Л.Қ. АӨК кәсіпорындарын дағдарысқа қарсы басқару/ Л.Қ. Кайдарова, Ш.Ж. Рахметуллина, Ж.Е. Есильбаева // Проблемы агрорынка.-2020.-No2.-Б.24-32.