VUCA-әлем жағдайында Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы саласын мемлекеттік реттеу
https://doi.org/10.46666/2022-2.2708-9991.07
Аннотация
Елдің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету аграрлық сектордың дамуына тікелей байланысты. Шет елдердің тәжірибесін, оны құрылымдық қайта құруды, басқарудың тиімді нысандарын, еңбек ӛнімділігін ұйымдастыруды және ынталандыруды ескере отырып, агроӛнеркәсіптік кешенді интенсификациялау проблемалары ерекше орын алады. Аграрлық саясатты іске асырудың тиімді тетіктерінің болуы – ауыл шаруашылығы саласының тұрақты дамуының шешуші факторы. Covid-19 жаһандық пандемиясы АӚК, отандық және әлемдік экономика арасындағы ӛзара тәуелділікті айқындап, аграрлық ӛндірістің бірқатар проблемаларына алып келді, бұл мемлекеттік қолдаудың қолданыстағы тетіктері мен әдістерін қайта қараудың орындылығын айқындады. Мақсаты – пандемиядан кейінгі кезеңде Қазақстанның ауыл шаруашылығын мемлекеттік реттеу қажеттілігін негіздеу, міндеттер мен негізгі бағыттарды белгілеу, қалыптасқан проблемаларды шешу жолдарын кӛрсету. Мақаланы дайындау кезінде ғылыми зерттеу әдістері қолданылған: талдау және синтездеу, салыстыру, нәтижелерді жүйелеу, жалпылау. Нәтижелері – нарықтардағы бәсекелестіктің ӛсуі, тұтынушылардың ӛнім мен қызмет сапасына, әртүрлі экологиялық апаттарға, тұрақсыздыққа, белгісіздікке, күрделілікке, түсініксіздікке қойылатын талаптарын күшейту жағдайында аграрлық секторды басқарудағы мемлекеттің реттеуші рӛлін арттыру шаралары ұсынылған. Озық әлемдік практика сынақтан ӛткізген ӛндірісті жүргізудің инновациялық модельдеріне кӛшудің маңыздылығы атап ӛтілген. Қортындылар – мемлекеттің шаруашылық жүргізуші субъектілердің қызметіне және нарықтық конъюнктураға әсер етуінің тиімді құралдары шаруашылық тетігінің жұмыс істеуінің қалыпты жағдайларын қамтамасыз ету мақсатында агроӛнеркәсіптік кешен экономикасының бәсекеге қабілеттілігін арттыруға, жұмыспен қамтуды, кірістердің ӛсуін, ауыл халқының ӛмір сүру деңгейі мен сапасын қамтамасыз етуге арналған.
Авторлар туралы
Р. Ә. ЕсбергенҚазақстан
Есберген Раушан Әкімгерейқызы – экономика ғылымдарының кандидаты, қауымдастырылған профессор; «Экономикалық пәндер» кафедрасының доценті
030000 Әйтеке би көш., 24, Ақтөбе қ.
С. К. Есенғазиева
Қазақстан
Есенғазиева Сауле Копешевна; экономика ғылымдарының кандидаты, қауымдастырылған профессор; "Х.Д.Чурин атындағы Менеджмент және агробизнесті ұйымдастыру" кафедрасының меңгерушісі, "Бизнес және құқық" жоғары мектебі
05000 Абай даңғ.,8, Алматы қ.
Г. Н. Асрепов
Қазақстан
Асрепов Ғабит Нұрлыбекұлы; Ph.D докторанты
030000 Әйтеке би көш., 24, Ақтөбе қ.
Әдебиет тізімі
1. Заурбекова, Т.С. Основные тенденции развития мер государственной поддержки сельского хозяйства в Казахстане в условиях членства в ЕАЭС и ВТО /Т.С. Заурбекова //Торговая политика. Trade policy.-2019.-№3. С.115-133.
2. Статистический сборник «Сельское, лесное и рыбное хозяйство в Республике Казахстан», Комитет по статистике МНЭ РК [Электронный ресурс].-2019.-URL: http://www.stat.gov.kz/ (дата обращения: 03.09.2021).
3. Ахметова, К.А. Государственное регулирование аграрного сектора Казахстана /К.А. Ахметова, А.Ж. Тержанова, А.А. Ахметова //Проблемы агрорынка.-2020.-№3. С.60-66.
4. Акимбекова, Г.У. Приоритетные направления развития агропромышленного комплекса Казахстана /Г.У.Акимбекова, Г.А.Никитина //Проблемы агрорынка.-2020.-№4. С.13-23.
5. Әбдіқадырова А. Ауыл шаруашылығы өндірістік инфрақұрылымының жұмыс істеуінің шетелдік тәжірибесі /А.Әбдіқадырова, Ж. Дулатбекова //Проблемы агрорынка.-2019.-№2. С.101-103.
6. Sigarev, M.I. Public Financial Support for production of agricultural products in terms of the EAEU /M.I.Sigarev, T.A.Taipov //News of the National Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan.-2018.-№44. Р.42-48
7. Мырзалиев, Б.С. Инновационные процессы в агропромышленном комплексе Республики Казахстан: проблемы и пути их решения /Б.С.Мырзалиев, Е.Т.Абилкасимов, Л.Т.Тайжанов //Проблемы агрорынка.-2020.-№1. С.18-26.
8. Turekulova, D. M. State regulation of management competitiveness of the agricultural sector in the Republic of Kazakhstan / D. M. Turekulova, A. S. Nurmanbetova // Central Asian Economic Review. – 2019. – No 2(125). – P. 69-77.
9. Кантарбаева, Ш. М. Перспективы развития аграрного сектора Казахстана /Ш. М. Кантарбаева //Научное обозрение: теория и практика. – 2020.–Т.10.–№7(75).– С.1257-1265.
10. Самарина, В.П. Обзор методов государственной поддержки агропромышленного комплекса и перспективы сельскохозяйственного производства в условиях нового кризиса /В.П.Самарина //Вестник Воронежского государственного аграрного университета.–2021.-№2(69). С.81-102
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Есберген Р.Ә., Есенғазиева С.К., Асрепов Г.Н. VUCA-әлем жағдайында Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы саласын мемлекеттік реттеу. Аграрлық нарық проблемалары. 2022;(2):71-77. https://doi.org/10.46666/2022-2.2708-9991.07
For citation:
Yesbergen R.A., Yessengaziyeva S.K., Asrepov G.N. State regulation of agricultural industry of the Republic of Kazakhstan in conditions of VUCA-world. Problems of AgriMarket. 2022;(2):71-77. https://doi.org/10.46666/2022-2.2708-9991.07