Қырғызстаннан сүт өнімдерін импорттау мысалында аймақтық саудадағы кедергілерді жоюдағы жобаларды басқару кеңсесі

Осы мақаланың мақсаты сҥт өнімдерінің белгілі бір тҥрінің импорты мысалында сауда қатынастарының қазіргі жай-кҥйін ескере отырып, сертификаттау және ветеринарлық бақылау, кеден қызметі, логистика және қаржы бойынша Орталық Азия елдері арасындағы саудадағы бар кедергілерді зерттеу болып табылады. Әдістері - KOBO Toolbox (ашық бастапқы коды бар сауалнамаларды жҥргізуге арналған онлайн құрал) пайдалана отырып сұхбаттасу, сарапшылармен консультациялар. Зерттеу барысында Қырғызстаннан Қазақстанға сҥт өңдеу өнімдерін импорттайтын 23 компаниядан сауалнама алынды. Нәтижелері - осы басым бағыттардың нәтижелілігін төмендету себептері мен факторларын анықтау, оларды тауар айналымын реттеуге жауапты мемлекеттік институттардың жобаларды басқарудың бірлескен офисінің (РМО) әдістемесін пайдалана отырып жою қажет. Қортындылар - жобалық менеджмент қағидаттарын қолдану, сондай-ақ РМО енгізу елдерді ҥйлестіруді едәуір кҥшейтуге, шектеулерді жою бойынша жҥйелі және әдістемелік қызметті қамтамасыз етуге мҥмкіндік береді, сауданың өсуіне және өңірдегі одан әрі интеграцияға ықпал етеді. Басқа да азық-тҥлік тауарларын: жаңа піскен жеміс-көкөніс өнімдері, ұн, өсімдік майлары, шырындар, кептірілген жемістер мен бұршақ дақылдарын сатуды талдауды қамтитын материалдардың едәуір көлемінен мақала дайындау кезінде сҥт өнеркәсібі өнімдерінің импортына баса назар аударылған. Алайда, осы саладағы сауда кедергілері азық-тҥліктің басқа ассортиментімен корреляцияның жоғары дәрежесін көрсетеді. Жобаларды басқару әдістерін таратудан алынатын артықшылықтар барлық шығындарды өтейді және бюджеттен асырмай олардың мерзімдері, нәтижелердің сапасы бойынша табысты іске асырылуына ықпал ететін болады. 

1. Официальный вебсайт ООН [Электронный ресурс].– 2021.-URL: https://www.comtrade.un.org (дата обращения: 22.12.2021).

2. Официальный вебсайт Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан [Электронный ресурс].–2021.- URL: https://www.taldau.stat.gov.kz/ru/Search/SearchByKeyWord (дата обращения: 15.12.2021). [

3. Вебсайт Молочного союза Казахстана [Электронный ресурс]. – 2021.- URL: https://www.kazsut.com/tema/analitika/ (дата обращения: 12.12.2021).

4. Technical Regulations of the Customs Union TR CU 021/2011 on Food Safety [Electronic resours]. -2011.- URL: https://www.eurexcert.com/TRCUpdf/TRCU-0021-On-food-safety.pdf (date of access: 15.12.2021).

5. Официальный вебсайт Сервиса электронной аккредитации субъектов в области оценки соответствия [Электронный ресурс]. – 2021.- URL: https://www.en.test.nca.kz/ (дата обращения: 12.12.2021).

6. Официальный вебсайт Международной организации по стандартизации (ISO) [Электронный ресурс]. – 2021.- URL: https://www.iso.org/member/1848.html (дата обращения: 15.12.2021).

7. Официальный вебсайт Евразийской Экономической Комиссии [Электронный ресурс].–2021.-URL: https://www.portal.eaeunion.org/ (дата обращения: 22.12.2021).

8. Di Maddaloni, F. The influence of local community stakeholders in megaprojects: Rethinking their inclusiveness to improve project performance / F. Di Maddaloni & K. Davis // International Journal of Project Management.- 2017.- N 35(8).-P. 1537–1556. https://doi.org/10.1016/j.ijproman.2017.08.011.

9. Aragonés-Beltrán, P. How to assess stakeholders’ influence in project management? A proposal based on the Analytic Network Process / P.Aragonés-Beltrán, M.García-Melón & Montesinos - J.Valera // International Journal of Project Management.- 2017.- N 35(3).- P.451– 462. https://doi.org/10.1016/j.ijproman.2017.01.001.

10. Williams, N.L. Online Stakeholder Interactions in the Early Stage of a Megaproject / N.L. Williams, N. Ferdinand & B. Pasian // Project Management Journal.- 2016.- N 46(6).- P. 92–110. https://doi.org/10.1002/pmj.21548

11. Boyne, G. Public and Private Management. What's the Difference? / G. Boyne // Jounal of Management Studies.-2002.- N 39(1).- P. 97-122.