Қазақстанның Алматы облысындағы сүт және сүт өнімдері нарығы

Мақсаты – мемлекеттік аграрлық саясаттың маңызды саласы және ауыл шаруашылығындағы басымдық ретінде кӛп кӛңіл бӛлінетін Қазақстанның мал шаруашылығы саласын дамыту проблемаларын ашу. Сҥт және сҥт ӛнімдері нарығын мониторингтеу қажеттілігі оның әлеуметтік маңыздылығымен, жұмыспен қамтылуын, халықтың табысын және елдің азық-тҥлік қауіпсіздігін қамтамасыз етумен негізделген. Авторлар сҥт кешенінің сыртқы факторлардың әсерін ескере отырып, ӛзіндік сипаттамалары, ӛндіріс пен дистрибуция ерекшеліктері, сапа мен бәсекеге қабілеттілікке қол жеткізу шарттары бар екенін айтады. Осыған байланысты, зерттеу отандық сҥт мал шаруашылығының ішкі саласын одан әрі жетілдіру бойынша ұсыныстар әзірлеуге арналған. Әдістері – жалпы ғылыми (жиналған ақпаратты талдау, синтездеу, жалпылау. Нәтижелері – Қазақстан Республикасында сҥт және сҥт ӛнімдерін жан басына шаққандағы орташа тұтыну, соңғы 5 жылдағы импорт пен экспорт кӛрсеткіштері бойынша сҥт-азық-тҥлік нарығы талданды. Тҥпкілікті ӛнім кӛлемінің ұлғаюын және малдардың ӛнімділігінің тӛмендігін тежейтін негізгі себептері: агроқұрылымдар мен жеке қосалқы шаруашылықтардағы аналық мал басы ҥлесінің тӛмендігі, сапалы жемшӛптің жетіспеуі, мал ұстау технологияларының сақталмауы, жабдықтардың тозуының жоғары деңгейі, республикада, атап айтқанда Алматы облысында шикізат ӛндірушілер мен оны қайта ӛңдеушілер арасында тиімді байланыстардың болмауы анықталған. Қортындылар – шикізат тапшылығын жою, кәсіпорындарды қаржылық сауықтыру, азық-тҥлікті ӛткізу кезінде заманауи маркетингтік технологияларды пайдалану, сҥт тауарларын тасымалдау, сақтау және ӛткізу кезінде ұтымды логистикалық тізбектерді қамтамасыз ету қажет.

1. Воробьев, Н.Н. Формирование организационно-экономического механизма агропродовольственного рынка (теория и практика) /Н.Н. Воробьев.– Ставрополь: ГОУ ВПО СевКавГТУ, 2006. – 214 с.

2. Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросының тұрмыс деңгейі статистикасының мәліметтері [Электрондық ресурс].-2021.-URL: https://stat.gov.kz/official/industry/64/statistic/7 (қаралған күні: 15. 02.2022).

3. Сельское, лесное и рыбное хозяйство в Республике Казахстан за 2016-2020 годы: статистический сборник. – Нұр-Сұлтан, 2021. – 211 c.

4. Промышленность Республики Казахстан за 2016-2020 годы: статистический сборник. – Нұр-Сұлтан, 2021. – 168 c.

5. Балансы ресурсов и использования важнейших видов сырья, продукции производственно-технического назначения и потребительских товаров по Республике Казахстан за 2016-2020 годы: статистический сборник. – Нұр-Сұлтан, 2021. – 66 c.

6. Сельское, лесное и рыбное хозяйство в Алматинской области за 2016-2020 гг.: статистический сборник.– Алматы, 2021. – 155 c.

7. Рустембаев, Б.Е. Қазақстандағы сүт өндірісі және қайта өңдеу / Б.Е. Рустембаев, А.С. Казкенова, Б.А. Айнаканова // Проблемы агрорынка. – 2016. – №1. – Б. 95-101.

8. Аленова, К.Т. Қазақстан Республикасында сүт өндірудің экономикалық аспектілері / К.Т. Аленова, А.Ж. Нукешева, А.Қ. Ерназарова // Проблемы агрорынка. – 2018. – №2. – Б. 169-176.

9. Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросының тұрмыс деңгейі статистикасының мәліметтері [Электрондық ресурс].- 2021.- URL: https://stat.gov.kz/official/industry/14/statistic/7 (қаралған күні: 15.02.2022).

10. Промышленность Алматинской области и ее районов за 2016-2020 годы: статистический сборник. – Алматы, 2021. – 97 c.