Ауылдың жер, су және басқа да ресурстарын тиімді пайдалану мақсатында фермерлерді ауыл шаруашылығы кооперативтеріне біріктіру

Мақсаты – ауыл шаруашылығының шағын нысандарын ауыл шаруашылығы кооперативтеріне біріктіру процесінің ауылдың жер, су және басқа ресурстарын тиімді пайдалануға әсерін зерттеу. Әдістері – монографиялық, есептік-конструктивтік, аналитикалық,
экономикалық-статистикалық, сондай-ақ ирригациялық және дренаждық жүйелерді жетілдіру бойынша жобаның тренингтеріне қатысқан ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілердің сауалнамалық сұраулары (АБЖ-2).
Нәтижелері – "Ауыл шаруашылығы кооперативтері туралы" жаңа заңды қабылдау тәжірибесі көрсеткендей, кооперативті сүт қабылдау пункттерін, сою цехтарын, көкөніс-картоп қоймаларын ұйымдастыру арқылы сүтті, етті бастапқы өңдеу бойынша ауыл шаруашылығы кооперативтерін ұйымдастыру өнімді өндірушіден тұтынушыға дейін жылжыту инфрақұрылымын жақсартуға, ауылдағы агробизнесті кеңейтуге ықпал етеді. Бұл өз кезегінде ауыл халқының табысы мен жұмыспен қамтылуын арттыруға мүмкіндік береді. Алайда, ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру, әсіресе өсімдік шаруашылығы, жерді бірлесіп пайдалану, ауыл шаруашылығы техникасы, ирригациялық және дренаждық жүйелер бойынша ауыл шаруашылығы кооперативтері жеткіліксіз дамыды, бұл шаруашылықтарды осы кооперация модельдеріне біріктірудің неғұрлым күрделі процесімен түсіндіріледі. Ұсынылып отырған мемлекеттік қолдау шаралары негізінен субсидиялауға, технологиялық жабдықты инвестсубсидиялауға, негізінен мал шаруашылығы шаруашылықтары үшін жеңілдікті кредиттеуге бағытталған, ал өсімдік шаруашылығы шаруашылықтары үшін жеткілікті ынталандыру шаралары ұсынылмаған.
Қортындылар – басым бағыттың қажеттілігі негізделген - ауылшаруашылық дақылдарының өнімділігін арттыруға, суармалы жерлерді қалпына келтіруге мүмкіндік беретін жер учаскесін, техниканы, суару және дренаж желілерін ұжымдық пайдалануға бағытталған ауылшаруашылық кооперативтерін құру. ПУИД–2 Қазақстан Республикасының "жасыл" экономикаға көшу жөніндегі тұжырымдамасының негізгі қағидаттарының бірі – су ресурстарын тиімді пайдалану болып табылад

1. Государственная программа развития агропромышленного комплекса Республики Казахстан на 2017 – 2021 годы [Электронный ресурс].-2021.-URL:https://adilet.zan.kz/rus/docs/P1800000423 (дата обращения: 16.11.2021).

2. Национальный проект по развитию агропромышленного комплекса РК на 2021- 2025 годы. Министерство сельского хозяйства РК [Электронный ресурс].-2021.-URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/moa?lang=ru (дата обращения: 16.11.2021).

3. Послание Главы государства народу Казахстана «Конструктивный общественный диалог – основа стабильности и процветания Казахстана» от 02.09.2019г. [Электронный ресурс].- 2021.- URL: https://akorda.kz (дата обращения: 16.11.2021).

4. Официальный информационный ресурс Премьер-Министра Республики Казахстан [Электронный ресурс].- 2021. -URL: https://www.primeminister.kz/ru/news/v-kazahstane-do-2030-ploshchad-oroshaemyh-zemelbudet-dovedena-do-3-mln-ga-s-brekeshev-5996 (дата обращения: 10.11.2021).

5. Кененбаев, Т.С. Развитие кооперации на орошаемых землях путь к улучшению водопользования / Т.С. Кененбаев // Водное хозяйство Казахстана.- 2020.- №4(89).-С.3-11.

6. Кожахметов, Т.К. О совершенствовании ирригационных и дренажных систем / Т.К. Кожахметов // Научно-информационный журнал водное хозяйство Казахстана.- 2019.- N2 (83).-С.15-16.

7. Heigermoser, M., Glauben, Th. COVID- 19, the oil price slump and food security in lowincome countries [Electronic resource].-2020.- Available at: http://www.iamo.de/en/publications/iamo-policy-briefs/ (date of access: 16.11.2021).

8. Ахмаджонов, В. Текущее состояние ассоциаций водопотребителей в Республике Узбекистан и предложения по дальнейшему развитию их деятельности [Электронный ресурс].-2017.- URL: https://www.undp.org (дата обращения: 11.11.2021).

9. Калашников, А.А., Жарков, В.А., Ангольд, Е.В., Байзакова, А.Е., Калашников, П.А. Прогноз развития орошаемого земледелия в Казахстане [Электронный ресурс].- 2013.- URL: http://www.rusnauka.com/22_PNR_2013/Agricole/3_143489.doc.htm (дата обращения: 11.11.2021).

10. Кененбаев, Т.С. Орошение ждет кардинальных мер / Т.С. Кененбаев // АгроЖаршы.- 2012.-№18 (196). - С.11.

11. Официальный сайт Комитета по водным ресурсам Министерства экологии, геологии и природных ресурсов Республики Казахстан / [Электронный ресурс].- 2021.- URL:https://www.gov.kz/memleket/entities/water?lang=ru (дата обращения: 11.11.2021).

12. Закон Республики Казахстан «О сельскохозяйственных кооперативах» от 29.10.2015 № 372-VЗ. Официальный сайт Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан [Электронный ресурс].- 2021.- URL: http://www.mgov.kz/document/5769 (дата обращения: от 27.10.2021).

13. Послание Президента РК «Казахстан в новой реальности: время действий» от 01.09.2020г. Официальный сайт Президента Республики Казахстан [Электронный ресурс].- 2021.- URL: https://www.akorda.kz/ru/addresses/addresses_of_president/poslanieglavy-gosudarstva-kasym-zhomarta-tokaeva-narodu-kazahstana-1-sentyabrya-2020-g (дата обращения: от 27.10.2021).

14. Об утверждении Правил субсидирования развития племенного животноводства, повышения продуктивности и качества продукции животноводства от 1 февраля 2017 № 14813. Әділет Информационно-правовая система нормативных правовых актов Республики Казахстан. [Электронный ресурс].- 2021.- URL: http://adilet.zan.kz/rus/docs/P1400000103 (дата обращения: 27.10.2021).

15. Об утверждении Правил субсидирования по возмещению части расходов, понесенных субъектом агропромышленного комплекса, при инвестиционных вложениях от 1 февраля 2017 №48 (дата обращения от 18.09.2019). Әділет Информационно-правовая система нормативных правовых актов Республики Казахстан [Электронный ресурс].- 2021.- URL: http://adilet.zan.kz/rus/docs/V1700014813 (дата обращения: 27.10.2021).

16. Об утверждении Правил субсидирования ставок вознаграждения по кредитам и лизингу технологического оборудования, на приобретение сельскохозяйственных животных, а также лизингу сельскохозяйственной техники от 1 февраля 2017 №14815 [Электронный ресурс].- 2021.- URL: http://adilet.zan.kz/rus/docs/V1600013816 (дата обращения: 27.10.2021).

17. Акимбекова, Г.У. Агропромышленная интеграция: теория, практика, перспективы / Г.У. Акимбекова. - Алматы: ТОО «ТаугульПринт», 2012. -326 с.

18. Акимбекова, Г.У. Механизм создания и функционирования кооператива по материально-техническому обеспечению и обслуживанию сельскохозяйственных товаропроизводителей (на примере свеклосеющих хозяйств Жамбылского района Алматинской области): методические рекомендации / Г.У. Акимбекова, Т.Б. Баяхметов, Б.С. Шойынбаев. – Алматы: Казахский НИИ экономики АПК и развития сельских территорий, 2019. - С.16-17.

19. Послание Президента Республики Казахстан - Лидера нации Н. Назарбаева народу Казахстана «Стратегия «Казахстан- 2050»: новый политический курс состоявшегося государства» [Электронный ресурс]. - 2021.- URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/K1200002050 (дата обращения: 27.10.2021).