Preview

Қазақстанның азық-түлік қауіпсіздігі мәселелері

https://doi.org/10.46666/2021-4.2708-9991.01

Толық мәтін:

Аннотация

Мақсаты – Қазақстан Республикасының азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету критерийлерін ғылыми негіздеу – халықтың көптеген әлеуметтік топтарын қозғайтын халықаралық және ұлттық сипаттағы көп қырлы аспектілердің бірі.
Әдістері – аналитикалық, салыстырмалы талдау, экономикалық-статистикалық, себеп-салдарлы.
Нәтижелері - мақалада елдегі азықтүлік мәселесінің жай-күйі, проблемалары және шешімі ашылады. Авторлар соңғы онжылдықта республиканың аграрлық өндірісінің тұрақты дамып келе жатқанын атап өткен. Бұл тұрғындарды азық-түлікпен қамтамасыз ету деңгейін арттыруға мүмкіндік береді. Тек өткен алты жылда ауыл шаруашылығы өнімі көлемінің өсуі жан басына шаққанда 6,3%-дан 2,5 есеге дейін құрады. Алайда, бұл тағам өнімдерінің жекелеген түрлерін ғылыми негізделген тамақтану нормаларына сәйкес тұтынуға мүмкіндік бермейді. Аграрлық азық-түлік саласындағы экономикалық саясатты импорттық азық-түлік тауарларын жеткізу де айқындайды. Аграрлық азық-түлік саласындағы экономикалық саясатты импорттық азық-түлік тауарларын жеткізу де айқындайды. Мақалада АӨК-нің қандай өнімі бойынша Қазақстан басқа мемлекеттерге тәуелді болып табылатыны көрсетілген. Оның экспорт деңгейі талданады, осы процесті тежейтін негізгі себептер қорытындыланады.
Қортындылар - қазіргі уақытта ауыл шаруашылығы өндірісінің едәуір үлесі шикізаттың төмен сапасымен сипатталатын, оны халықаралық талаптар бойынша стандарттарға сәйкес өңдеуді қиындататын және салалардың өнімділігі бар жеке аулаға тиесілі. Елдің аграрлық секторында материалдық-техникалық ресурстармен жарақтандырудың әлсіздігі. Ауыл шаруашылығы алқаптарының үлкен аудандары босалқы жерлерде орналасқан, олардың игерілуі ет өндірісінің екі есе өсуіне және жұмыспен қамту проблемаларын шешуге ықпал етер еді. Ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерді қолдауда, ең алдымен субсидиялау негізінде ұлғайту және ғылыми зерттеулерді қаржыландыру көлемін кеңейту жөнінде шаралар қажет. Тұрақты азық-түлік жағдайы - өмір сүру сапасын айқындайтын және өзінің мәні бойынша Мемлекеттік басқару тиімділігінің көрсеткіштері болып табылатын экономикалық, әлеуметтік және экологиялық параметрлер жүйесі сенімділігінің шарттарының бірі.

Авторлар туралы

Г. А. Калиев
Қазақстан Республикасы ауыл шаруашылығы ғылымдары Академиясы
Қазақстан

Калиев Гани Алимович - экономика ғылымдарының докторы, академик; Президенті

050057 Сатпаев көш., 30б, Алматы қ. 



А. Б. Молдашев
Қазақ аграрлық-өнеркәсіптік кешенінің экономикасы және ауылдық аумақтарды дамыту ғылыми-зерттеу институты
Қазақстан

Молдашев Алтынбек Бакирович; экономика ғылымдарының докторы, профессор; бас ғылыми қызметкері

050057 Сатпаев көш., 30б, Алматы қ. 



Әдебиет тізімі

1. Послание Главы государства К.-Ж. Токаева народу Казахстана «Казахстан в новой реальности: время действий» [Электронный ресурс].-2020.-https://www.akorda.kz/ru/addresses/addresses_of_president/poslanieglavy-gosudarstva-kasym-zhomarta-tokaeva-narodu-kazahstana-1-sentyabrya-2020-g (дата обращения: 15.10.2021).

2. Молдашев, А.Б. АПК Казахстана: проблемы и пути их решения: монография / А.Б. Молдашев. - Алматы: КазНИИЭАПКиРСТ, 2017.- 150 с.

3. Рейтинг стран мира по уровню продовольственной безопасности. Глобальный индекс продовольственной безопасности 2020 [Электронный ресурс]. – 2020. – URL: http://www.gtmarket.ru/ratings/global-food-security-index (дата обращения: 25.10.2021).

4. Сельское, лесное и рыбное хозяйство Казахстана: статистический сборник [Электронный ресурс]. – 2020. – URL: http://www.-stat.gov.kz/ (дата обращения: 27.10.2021).

5. Калиев, Г.А. Продовольственная безопасность Казахстана // В кн.: Стратегия экономической безопасности и социальной стабильности Казахстана / Г.А Калиев, А.Б., Молдашев, Г.А. Никитина.- Алматы: Институт экономики КН МОН РК, 2019.- С. 343-390.

6. Молдашев, А.Б. Продовольственная безопасность Казахстана // Экономика Казахстана от настоящего к будущему: Матер. Междунар. науч.-практ.конф.- Алматы, 2019.- С. 215-225.

7. Акимбекова, Г.У. Эффективность и оптимизация размещения производственных мощностей и сырьевых зон перерабатывающих предприятий в приоритетных отраслях АПК РК (молочной, мясной, зерновой) / Г.У. Акимбекова, А.Б. Баймуханов, У.Р. Кас-кабаев. - Алматы: КазНИИЭАПКиРСТ, 2021.-115 с.

8. Кешуов, С.А. Рекомендации по развитию сельскохозяйственного машиностроения Казахстана / С.А. Кешуов, А.С Усманов.- Алматы, 2017.- С.23-39.

9. Калиев, Г.А. Развитие животноводства Казахстана на основе обводнения пастбищ с применением возобновляемых источников энергии: монография / Г.А. Калиев, А.Б. Молдашев, А.И. Сабирова. – Алматы: КазНИИЭАПКиРСТ, 2015.- С.18-23.

10. Расходы на науку: топ 10 стран мира [Электронный ресурс].–2021.–URL:http://www.nangs.org/ (дата обращения: 04.11.2021).


Рецензия

Дәйектеу үшін:


Калиев Г.А., Молдашев А.Б. Қазақстанның азық-түлік қауіпсіздігі мәселелері. Аграрлық нарық проблемалары. 2021;4(4):13-22. https://doi.org/10.46666/2021-4.2708-9991.01

For citation:


Kaliyev G., Moldashev A. Food security issues in Kazakhstan. Problems of AgriMarket. 2021;4(4):13-22. (In Russ.) https://doi.org/10.46666/2021-4.2708-9991.01

Қараулар: 1010


ISSN 1817-728X (Print)
ISSN 2708-9991 (Online)