Батыс Қазақстан облысы ауыл шаруашылығының тиімділігін арттырудағы мамандандырудың рөлі
https://doi.org/10.46666/2021-4.2708-9991.13
Аннотация
Мақсаты – Батыс Қазақстан облысының аграрлық секторындағы мамандандыруу проблемаларына зерттеу жүргізу.
Әдістері – диалектикалық, оның мәні зерттелетін процестер бір-бірімен тығыз байланысты және біртұтас ретінде қарастырылады; аймақтағы мамандану деңгейлерін белгілеу, ауыл шаруашылығының даму тенденциялары мен перспективаларын, БҚО агроөнеркәсіптік кешенінің әлеуетін бағалау үшін дерексіз-логикалық және экономикалық-статистикалық болады. Есептеулерді жүргізу үшін Қазақстан Республикасының Стратегиялық жоспарлау және реформалар жөніндегі агенттігі Ұлттық статистика бюросының ресми статистикалық деректері пайдаланылған.
Нәтижелері – авторлар облыстың аудандарын жиналған алқап бойынша топтастырды, жалпы өнім көлемі көрсетілген, ауыл шаруашылығы дақылдарын өсіру үшін неғұрлым жарамды аумақтар анықталған.
Қортындылар – Батыс Қазақстан облысының астық шағын кешенін дамыту үшін қажетті жер ресурстары мен егістігі бар екені анықталған. Астық өндірісін жолға қою үшін 1 млн га жуық құнарлы жер бөлінген. Бұл аймақтың табиғи-климаттық жағдайлары құрамында ақуыз және глютені бар және әлемдік нарықта жоғары сұранысқа ие бидайдың қатты және күшті сорттарын өсіру үшін қолайлы. Шет елдердің және республиканың озық шаруашылық жүргізуші субъектілерінің тәжірибесі ауыл шаруашылығы өндірісін рентабельді жүргізу және тауар өнімін үлкен көлемде алу оны пайдалану қарқындылығы артқан кезде жеткілікті үлкен өндірістік әлеуеті бар мамандандырылған ірі кәсіпорындарда ғана мүмкін болатындығын куәландырады. Мамандандыру жерді, заманауи техниканы, еңбек ресурстарын ұтымды пайдалануға жағдай жасайды. Оны анықтау кезінде табиғи және әлеуметтікэкономикалық факторлардың барлық кешені, көлік құрамасы, өнеркәсіптік орталықтардың жақындығы ескеріледі.
Авторлар туралы
М. Б. СултановаҚазақстан
Султанова Менслу Бактыбаевна – негізгі автор; экономика ғылымдарының кандидаты; «Экономика және аудит» жоғары мектебінің доценті
090000 Жәңгір хан даңғ., 51, Орал қ.
А. К. Досанова
Қазақстан
Досанова Алия Карамановна; экономика ғылымдарының магистрі; «Экономика және аудит» жоғары мектебінің аға оқытушысы
090000 Жәңгір хан даңғ., 51, Орал қ.
Ж. Ж. Габбасова
Қазақстан
Габбасова Жумакыз Жаксыгереевна; экономика ғылымдарының магистрі; «Экономика және аудит» жоғары мектебінің аға оқытушысы
090000 Жәңгір хан даңғ., 51, Орал қ.
Әдебиет тізімі
1. Что выращивают в Казахстане [Электронный ресурс]. – 2019.- URL: https://colibris62bethune.org/other/chto-vyrashhivayut-v-kazahstane.html (дата обращения: 20.02.2021).
2. Посевная площадь в Казахстане увеличена на 0,2 млн га [Электронный ресурс].- 2019. - URL: https://kazakh-zerno.net/158227-posevnaja-ploshhad-v-kazahstane-uve-lichenana-0-2-mln-ga/ (дата обращения: 18.03.2021).
3. Садыков, Р.М. Роль личных подсобных хозяйств в формировании продовольственного рынка региона / Р.М.Садыков // АПК: экономика, управление.- 2015.- №6.- С. 53-60.
4. Статистическая информация [Электронный ресурс].- 2021.- URL: https://stat.gov.kz/region/253160/dynamic (дата обращения: 24.09.2021).
5. Оразтаева, З. Агробизнес в Казахстане: учеб. пособие / З. Оразтаева. - Астана: Фолиант, 2018. – 152 с.
6. Керимова, У.К. Специализация в сельском хозяйстве Казахстана / У.К. Керимова, С.А. Турекулов, Ж.Е. Есильбаева // Проблемы агрорынка. – 2020. - №1. - С. 81-86.
7. Ибрагимов, А.Д. Организация рационального использования земельных ресурсов / А.Д. Ибрагимов // Научно-практический журнал УЭПС: Управление, экономика, политика, социология. - 2017. - №1. – С. 18-23.
8. Чакмак, Б. Проблемы развития предпринимательства АПК РК / Б. Чакмак, Р. Бугубаева // Вестник КЭУ: экономика, философия, педагогика, юриспруденция. - 2018. - №1. – С. 65-68.
9. Акимбекова, Г.У. Снижение себестоимости зерна и продуктов его переработки: отраслевые и региональные особенности / Г.У. Акимбекова, А.Б. Баймуханов, У.Р. Қаскабаев // Проблемы агрорынка. – 2020. - №2. – С. 11-16.
10. Акимбекова, Г.У. Приоритетные направления развития агропромышленного комплекса Казахстана / Г.У Акимбекова, Г.А. Никитина // Проблемы агрорынка. – 2020. - №4. – С. 13-23.
11. Tarshilova, L.S., Ibyzhanova, A.J., &Kazambayeva, A.M. Territorial specialization of agricultural production of the region / International Journal of Applied Business and Economic Research.-2016.-n 14(9).-P. 5935-5950
Қосымша файлдар
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Султанова М.Б., Досанова А.К., Габбасова Ж.Ж. Батыс Қазақстан облысы ауыл шаруашылығының тиімділігін арттырудағы мамандандырудың рөлі. Аграрлық нарық проблемалары. 2021;4(4):120-127. https://doi.org/10.46666/2021-4.2708-9991.13
For citation:
Sultanova M.B., Dossanova A.K., Gabbasova Zh.Zh. The role of specialization in improving the efficiency of agriculture in the West Kazakhstan region. Problems of AgriMarket. 2021;4(4):120-127. (In Kazakh) https://doi.org/10.46666/2021-4.2708-9991.13