Пандемия жағдайындағы Қазақстан Республикасының аграрлық секторы

Мақсаты – Қазақстанның аграрлық секторының қазіргі жай-күйін талдау, проблемаларды анықтау және пандемия жағдайында оны дамыту жөнінде ұсыныстар әзірлеу.
Әдістері – жүйелік тәсіл, функционалды, фактілерді жинау және жалпылау, статистикалық-экономикалық.
Нәтижелері – COVID-19 кезінде республиканың аграрлық нарығының жұмыс істеу ерекшеліктері қаралған. Әлемдік пандемияның агроөнеркәсіптік өндіріс көлеміне, баға деңгейіне, азық-түлікке сұраныстың шамасына, өнімнің экспорты мен импортына, аграрлық саясаттың тиімділігіне әсер етуінің нақты деректері ұсынылған. Әлемдік пандемияның агроөнеркәсіптік өндіріс көлеміне, баға деңгейіне, азық-түлікке сұраныстың шамасына, өнімнің экспорты мен импортына, аграрлық саясаттың тиімділігіне әсер етуінің бағыттары мен нақты деректері ұсынылған. 2021 жылғы жаздың ауа-райының қолайсыздығынан, сондай-ақ жануарлар мен құс ауруларынан туындаған жағдай, қиындықтар мен асқынулар көрсетілген. "Ауыл шаруашылығы - өнеркәсіп" тізбегінің үзілуі, шекаралардың жабылуына және логистикалық тізбектердің жұмыс процесінде ауытқуға байланысты басқа елдерден жеткізілімдердің бұзылуы байқалады. Авторлар агроөнеркәсіптік кешенге мемлекеттік және жеке инвестициялардың қысқару себептерін көрсетеді. Реформалауға және өзін-өзі дамытуға сезімталдық типологиясы бойынша саланың инерциялық түрі көрсетілген, бұл коронавирус жағдайында мемлекеттік бағдарламаларды іске асырудың төмен тиімділігін анықтайды.
Қортындылар – қазіргі уақытта тәуекелдерді азайту үшін ірі кәсіпорындарға қарағанда сату көлемін азайтқан және тұрақсыз қаржылық жағдаймен ерекшеленетін шағын кәсіпорындар мен фермаларды қолдау қажет. Аграрлық салада жоғары сапалы экологиялық таза тамақ өнімдерін өндіруге назар аударылуға тиіс; аграрлық азық-түлік нарығында ірі сауда желілеріне балама ретінде цифрлық платформаларды пайдалана отырып кооперативтік сауда мен өткізу негізінде бәсекелестікті кеңейтудің маңызы зор.

1. Genkin, A.S., Mikheev, A.A. Influence of coronavirus crisis on food industry economy. Foods and Raw Materials [Electronic resource].- 2021.- Avaitable at: https://www.scopus.com/record/display.uri?eid=2-s2.085086437792&origin=resultslist&sort=plf-f&src=s&sid=5345bc385a83c1aa5f53d11055101bc4&sot (дата обращения 06.09.2021).

2. Азретбергенова, Ж. Обеспечение продовольственной безопасности Республики Казахстан в условиях COVID-2019 / Ж. Азретбергенова, А.О. Сыздыкова, Б. Бимендеев // Проблемы агрорынка.– 2021. - № 2. - С.21-30.

3. Послание Главы государства К.-Ж. Токаева народу Казахстана «Единство народа и системные реформы – прочная основа процветания страны» [Электронный ресурс].- 1 сентября 2021.-URL: https://24.kz/ru/news/top-news/item/495508-poslanie-glavy-gosudarstva-narodu-kazakhstana (дата обращения 03.09.2021).

4. Социально-экономическое развитие Республики Казахстан [Электронный ресурс]. - 2021.- URL: https://stat.gov.kz/edition/publication/month (дата обращения 05.09.2021).

5. Как Казахстан откажется от импортных продуктов…[Электронный ресурс].-2021.- URL: https://kursiv.kz/news/otraslevye-temy/2021-03/kak-kazakhstan-otkazhetsya-ot-importnykh-produktov (дата обращения 11.09.2021).

6. Урожай пшеницы в Казахстане может снизиться на треть [Электронный ресурс].- 2021.- URL: https://tengrinews.kz/kazakhstan_news/urojay-pshenitsyi-v-kazahstane-mojetsnizitsya-na-tret-447081/ (дата обращения 31.08.2021).

7. Статистика цен [Электронный ресурс]. - 2021.- URL: https://stat.gov.kz/official/industry/26/statistic/6 (дата обращения 03.09.2021).

8. Основные показатели развития животноводства в Республике Казахстан за январь-июнь 2021г. [Электронный ресурс].- 2021.-URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/moa/documents/details/195303?lang=ru (дата обращения 03.09.2021).

9. О введении запрета на вывоз отдельных товаров с территории Республики Казахстан. Приказ МСХ от 16 августа 2021 года [Электронный ресурс].- 2021.- URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/moa/documents/details/206344?directionId=169&lang=ru (дата обращения 03.09.2021).

10. Нарынбаева, А.С.Развитие аграрного рынка как фактор роста конкурентоспособности экономики Казахстана / А.С. Нарынбаева, Е.Т. Шахман // Проблемы агрорынка. – 2021.- № 1.- С.91-100.