Жерді қашықтықтан зондтау деректері негізінде жерді тиімді пайдалану

Мақсаты – жерді тиімді пайдалану мақсатында Жерді қашықтықтан зондтау деректерін қолдану жолдарын зерттеу.

Әдістер - зерттелетін аумақтардағы ауылшаруашылық дақылдарының белгілі бір түрлерінің ағымдағы орналасуы туралы егжей-тегжейлі ақпарат жинақталған, бұл егістік алқаптарын тиімді пайдалануға мүмкіндік береді. Қарастырылып отырған әдіс принципінің негізі өсімдік түрлерінің күйі мен құрылымының оның шағылысу қабілетімен байланысы екендігі анықталған. Болашақта өсімдік жамылғысының спектрлік шағылысу қасиеттері туралы ақпарат зертханалық талдаудың көп уақытты қажет ететін әдістерін алмастыруға ықпал етуі мүмкін екендігі анықталған. Ауылшаруашылық жерлерін жіктеу үшін табиғи түстердегі арналардың тіркесімімен орташа кеңістіктік ажыратым-дылықтағы ғарыштық суреттер таңдалған. Нәтижелері - максималды ықтималдылық алгоритмі бойынша жіктеу арқылы ауылшаруашылық өсімдіктерін сәйкестендіру әдісі қарастырылған. Арнайы кескіндерді өңдеу модульдері бар геоақпараттық бағдарламалық өнімдердің барлық жерде қолданылатын кешендері көрсеткіштерді растрлық кескіндер түрінде көрсетуге мүмкіндік береді. Жерді қашықтықтан зондтау деректерін қолдану ауыл шаруа-шылығы дақылдарын тану мәселелеріндегі ең өзекті шешім болып табылатыны және жерді пайдалану қарқындылығын талдау, ластану дәрежесін бағалау және дақылдардың өнімділігін айқындау сияқты жұмыс түрлерін орындауды жеңілдетуге мүмкіндік беретіні көрсетілген.

Қортындылар – мақалада келтірілген зерттеу нәтижелері зерттелетін аумақтардағы ауыл ша-руашылығы дақылдарының жекелеген түрлерінің ағымдағы орналасуы туралы уақтылы ақпа-рат қойылған міндеттерді іске асыруды айтарлықтай жеңілдететінін және ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің ресурстық әлеуетін арттыратынын көрсетеді. Өз кезегінде өсімдіктердің спектрлік шағылысуына түсіру уақыты мен қоршаған ортаның жағдайы әсер етеді.

1. Сахарова, Е.Ю. Идентификация сельскохозяйственных культур на основе использования данных дистанционного зондирования Земли / Е.Ю. Сахарова, Л.А., Сладких, Е.Н. Кулик // Интерэкспо Гео-Сибирь. -2016. – С.21.

2. Ozeranskaya, N. Аgricultural land management in the system of sustainable rural development in the republic of Кazakhstan / N. Ozeranskaya, R. Abeldina, G. Kurmanova, Zh. Moldumarova, L. Smunyova / International Journal of Civil Engineering and Technology (IJCIET). –2018. - Vol. 9.- Issue 13. - Р. 1500-1513.

3. Послание Главы государства К.-Ж.Токаева народу Казахстана «Единство народа и системные реформы – прочная основа процветания страны» [Электронный ресурс].– 2021.-URL: https://www.akorda.kz/ru/poslanieglavy-gosudarstva-kasym-zhomarta-tokaeva-narodu-kazahstana-183048 (дата обращения: 05.09.2021г.).

4. Шаймерденова, А.А. Мониторинг сельскохозяйственных земель / А.А. Шаймерденова, Л.А. Глушань // Проблемы агрорынка. – 2019.- №1.- С. 142-149.

5. Голованов, А.И. Дешифрирование аэрокосмических снимков / А.И. Голованов // Перспективы развития информационных технологий. -2014. – С.14.

6. Чабан, Л.Н. Методы и алгоритмы распознавания образов в автоматизированном дешифрировании данных дистанционного зондирования: учеб. пособие / Л.Н. Чабан, 2017. – С.10.

7. Методы учета засоренности посевов [Электронный ресурс].- 2018.- URL: http://mseonline.ru/zemledelie/metody-ucheta-zasorennosti-posevov.html (дата обращения: 05. 09.2021г.).

8. Курманова, Г.К. ГАЖ технологиясына негізделген жер мониторингі / Г.К. Курманова, А.А. Молдахметов //Проблемы агрорынка.- 2018.-№2.–Б.202-208.

9. Мягкий, П.А. Гис-технологии в землеустройство и мониторинг земель / П.А. Мягкий // Информация и образование: границы коммуникаций. - 2016. - №8 (16). – С. 108-109.

10. Харазми Р., Чабан Л.Н., Каркон В.М.М., Паниди Е.А, Митрофанов Е.М. Оценка точности различных методов контролируемой классификации в аридных территорий / Р. Харазми, Л.Н Чабан, В.М.М Каркон, Е.А. Паниди, Е.М. Митрофанов // Известия высших учебных заведений. Геодезия и аэрофотосъемка.- 2017.- № 5.- С. 106-110.