Ауыл шаруашылығы саласындағы тиімді жобалық менеджмент технологиялары

Жобаларды жүйелі басқаруды ретке келтіру мен тиімділігін арттырудың елеулі қажеттілігіне қарамастан, оның негізгі тұжырымдамалары мен әдістері экономиканың көптеген салаларында, әсіресе республиканың аграрлық секторында аз мәлім болып қалуда.

Мақсаты - агроөнеркәсіптік кешен саласындағы жобалық менеджментті дамыту мүмкіндіктерін зерделеу.

Әдістері -фактілерді, Қазақстан ауыл шаруашылығының даму қарқынын бағалау үшін салыстырмалы талдауларды, сондай-ақ логикалық ұқсастықтарды байқау және жинау.

Нәтижелері - жобалық тәсіл технологиясының артықшылықтары анықталды және оны ауыл шаруашылығы өндірісі саласында пайдалану мүмкіндігі қарастырылуда. Республиканың АӨК даму қарқынына баға берілген. Авторлар жоба менеджері мен қатысушыларынан жоғары біліктілік, арнайы білім мен дағдылар қажет екенін айтады. Кейбір жобалық шешімдердің тиімділігінің төмен деңгейінің себептері менеджменттің жетілмегендігімен түсіндіріледі. Тауар нарықтарындағы бәсекелестіктің күшеюі, сатып алушылардың өнім сапасы мен қызмет көрсету сапасына деген талаптарының артуы, аграрлық сектор кәсіпорындарының ұйымдық құрылымының өзгеруі жағдайында тәуекелдерді, келісімшарттарды басқарудың рөлі едәуір артады. Ақпараттық жүйелерде, персоналды дамыту бағдарламаларын әзірлеу кезінде жобаларды басқарудың заманауи әдістерін қолданудың маңыздылығы көрсетілген.

Қорытындылар – өндірістің тиімділігін арттыру мақсаттарына қол жеткізуге және агроөнеркәсіптік кешендегі тәуекелдерді азайтуға жобалық менеджмент элементтері, яғни ауыл шаруашылығы кәсіпорнының қолда бар ішкі ресурстарын пайдалану, оның рентабельділігін арттыру ғана емес, сонымен қатар қосымша инвестицияларды белсенді тарту мүмкіндігі ықпал етеді. Авторлар агробизнесте сәтті жоспарлаудың маңызды шарты – бұл бірнеше ережелерді сақтай отырып, жобаның тез қайтарылуы: өнім көлемінің ұлғаюы; алынған өнім бірлігіне материалдық және еңбек шығындарының төмендеуін айтады. Аграрлық бағыттағы жобаларды пәрменді мемлекеттік қолдау, сондай-ақ кәсіпорын басшыларында жобалық ойлауды қалыптастыру және тиісті кадрлар даярлау қажет.

1. Послание Президента Республики Казахстан - Лидера нации Н.А. Назарбаева народу Казахстана «Стратегия «Казахстан-2050»: новый политический курс состоявшегося государства [Электронный ресурс].-2012.- URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/K120000205 (дата обращения: 14.06. 2021).

2. Рау, М.Л. Управление проектом. Основы проектного управления /М.Л Рау. – М.: КНОРУС, 2019. – 478 с.

3. Полковников, А.В. Управление проектами. Полный курс МВА / А.В.Полковников, М.Ф.Дубовик.–М.: Олимп-Бизнес, 2018.– 543 с.

4. Кантарбаева, Ш. Перспективы развития аграрного сектора Казахстана / Ш. Кан тарбаева // Научное обозрение: теория и практика. – 2020.- №7 (75). - С. 1257-1265.

5. Тайжанова, Ж.А. Проектный подход в цифровом управлении / Ж.А. Тайжанова //Государственная служба и государственное управление. – 2018. - №2. – С.23-25.

6. Романько, Е.Б. Формирование и развитие проектного менеджмента в Республике Казахстан / Е.Б. Романько, З.А. Ескерова, А.О. Мусабекова // Вопросы экономики и управления. - 2017. - №1.- С. 54-56.

7. Аничкина, О.А. Проблемы и перспективы развития АПК и сельских территорий: монография / О.А. Аничкина, Ю.И. Бершицкий, Л.В. Гайдаренко. - Новосибирск: Издательство ЦРНС, 2017. - 258 с.

8. Еренхан, М. Модернизация производства – эффективный механизм решения проблем АПК / М. Еренхан И.П. Богомолова, М.К. Тулеубаева // Проблемы агрорынка. - 2021. - №2.-С.38-45.

9. Послание Главы государства К.-Ж. Токаева народу Казахстана «Казахстан в новой реальности: время действий» [Электронный ресурс]. - 2020. - URL: https://www.akorda.kz. (дата обращения: 12.06.2021).

10. Ахметова, К.А. Государственное регулирование аграрного сектора Казахстана /К.А. Ахметова, А.Ж. Тержанова, А.А. Ахметова//Проблемы агрорынка.-2020.-№3.- С.60-66.

11. Акимбекова, Г.У. Приоритетные направления развития агропромышленного комплекса Казахстана / Г.У. Акимбекова, Г.А. Никитина // Проблемы агрорынка.- 2020.- №4.- С.13-23. - https://doi.org/10.46666/2020-4-2708-9991.01.