Қазақстан Республикасында ауыл шаруашылығы өнімінің, шикізат пен азық-түліктің нарықтарын мемлекеттік реттеу

Қазақстанның агроөнеркәсіптік кешенінің алдына бәсекеге қабілетті, экспортқа бағдарланған ауыл шаруашылығы өнімін шығару көлемін ұлғайту және еңбек өнімділігін 2022 жылға қарай 2,5 есе ұлғайту міндеттері қойылды. Осылайша, елдің аграрлық саясаты азықтүлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге бағытталған.

Мақсаты - республика халқын өз өндірісі есебінен азық-түлікпен қамтамасыз етудің қазіргі жай-күйін талдау және оның одан әрі даму жолдарын анықтау.

Әдістері – салыстырмалы талдау, нарық конъюнктурасын зерттеу үшін статистикалық-экономикалық; жүйелік тәсіл.

Нәтижелері - Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігімен 2016 жылғы 9 желтоқсандағы № 503 тамақ өнімдерін тұтынудың ғылыми негізделген физиологиялық нормалары бекітілді. Пандемияға байланысты мемлекет ауыл шаруашылығы өнімдерінің бағасын реттеуді қоса алғанда, Қазақстанның әлеуметтікэкономикалық дамуының тұрақтылығына қол жеткізу бойынша дағдарысқа қарсы бірінші кезектегі міндеттерді қойды. Біз жүргізген салыстырмалы талдау көрсеткендей, елімізде халық негізінен құс етін, ірімшікті, сүзбені, жемістерді, жидектерді, көкөніс дақылдарын, қант пен балықты қоспағанда, белгіленген нормативтер шегінде отандық тамақ өнімдерімен қамтамасыз етіледі. Таяудағы перспективада осы азық-түлік тауарларын өндіру ауқымын ұлғайтуға мүмкіндік беретін қабылданған шаралар көрсетілген, мұның өзі толық негізделген. Республиканың әлеуетті мүмкіндіктері, атап айтқанда, импортты алмастыру үшін табиғи және еңбек ресурстары бар екені анықталған.

Қортындылар – республика тұрғындарының өз өнімдерінің барлық түрлері бойынша қажеттіліктерін қанағаттандыру терең зерттеуді талап етеді. Аграрлық нарықты мемлекеттік реттеу өсімдік шаруашылығын, мал шаруашылығын, тамақ өнеркәсібін, әлеуметтік инфрақұрылымды, техникалық жарақтандыруды дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасау арқылы өңірлердегі халықтың тұрмыс деңгейін арттыруға бағытталған.

1. Послание Главы государства К.-Ж. Токаева народу Казахстана «Казахстан в новой реальности: время действия» [Электронный ресурс].- 2020.- URL://https://www.akorda.kz (дата обращения 10.07.2021).

2. Продовольственная безопасность: как подмена понятий ограничивает развитие агробизнеса [Электронный ресурс].- 2020.- URL://https://www.exclusive.kz (дата обращения 09.07.2021).

3. Азретбергенова, Г.Ж., Сыздыкова, А.О., Бимендеев, Б. Обеспечение продовольственной безопасности Республики Казахстан в условиях COVID-2019 / Г.Ж. Азретбергенова, А.О. Сызыдкова, Б. Бимендеев // Проблемы агрорынка.- 2021.- №2.- С.21-20.

4. Нарынбаева, А.С. Шахман, Е.Т. Развитие аграрного рынка как фактор роста конкурентоспособности экономики Казахстана / А.С. Нарынбаева, Е.Т. Шахман // Проблемы агрорынка.- 2021.- №1.- С.91-100.

5. Елюбаева, А. К 2023 году в Казахстане введут 19 птицефабрик [Электронный ресурс].- 2020.- URL://https://kapital.kz (дата обращения 06.10.2020).

6. % колбасы завозится в Казахстан из России [Электронный ресурс[.- 2019.- URL://https://www.zakon.kz (дата обращения 06.10.2020).

7. Тернистый млечный путь [Электронный ресурс].- 2019.- URL: // https://www.kazpravda.kz (дата обращения 17.07.2019).

8. Объем господдержки АПК в 2020 году увеличился на 13% - МСХ РК [Электронный ресурс].-2021.- URL://https://www.gov.kz (дата обращзения 09.06.2021).

9. Асаубаев, Р. Рекомендации для Минсельхоза озвучил кандидат сельхознаук [Электронный ресурс].- 2020.- URL://https://kapital.kz (дата обращения 17.09.2020).

10. Муминджанов, Х. развитие органического сельского хозяйства в мире и Казахстане/ Х. Муминджанов.- Анкара: Продовольственная и сельскохоязйственная организация объединенных наций, 2016.- 152 с.