ЕАЭО жағдайында Қазақстанның азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету

Мақсаты – Еуразиялық экономикалық одақ жағдайында Қазақстан Республикасының азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету проблемаларын зерттеу. Әдістері монографиялық, экономикалық-статистикалық, дерексіз-логикалық.

Нәтижелері - ЕАЭО-ға қатысушы елдердің әрқайсысында орнықты дамудың басым бағыттары мен тетіктері айқындалғаны көрсетілген. Агроөнеркәсіптік кешеннің негізгі экономикалық көрсеткіштері қаралды, бұл өткен уақыт кезеңімен салыстырғанда ауылшаруашылық өнімдерін өндіру көлемінің едәуір өскенін көрсетеді. Азық-түліктің экономикалық және физикалық қолжетімділігін сипаттайтын және осы саладағы жеткілікті қолайлы жағдайды растайтын Одаққа мүше мемлекеттердің базалық тамақ өнімдерін жан басына шаққандағы орташа тұтыну деңгейі негізделген. Азық-түлік өнімдерінің ең көп көлемін ақшалай түрде өндіретін өңірлер анықталған; елдегі барлық өндірістің жартысынан көбін қамтамасыз ететін секторлар анықталған. Оң үрдістерге қарамастан, Қазақстанның өндірістік әлеуетінің өсуіне айтарлықтай әсер ететін проблемалар белгіленген. Республикада өнімнің жекелеген түрлерін тұтынудың жеткіліксіз деңгейі байқалады.

Қортындылар - ЕАС-қа қатысушы мемлекеттердің ұжымдық азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында АӨК-те кооперация мен интеграцияны дамыту, саланың бәсекеге қабілеттілігін арттыру үшін қолайлы орта құру, ауыл шаруашылығы өнімдері мен азық-түлікті өткізу бойынша шаралар ұсынылды. Аграрлық саясатта орнықты экономикалық дамудың негізгі тәуекелдері мен қауіп-қатерлерін: импорттың шекті шамасынан асып кетуді; тауарлар нарығындағы баға сәйкессіздігін; білікті кадрлардың тапшылығын; аграрлық азық-түлік нарығының индикаторларын мониторингтеу және болжау жүйесінің дамымағандығын назарға алу маңызды.

1. Молдашев,А.Б. Проблемы функционирования продовольственной системы Республики Казахстан/А.Б. Молдашев, Г.А. Никитина//Проблемы агрорынка.-2019.-№2.-С.11-19.

2. Калиев, Г.А. Социальное развитие сельских территорий Республики Казахстан /Г.А. Калиев, Ч.У. Акимбекова //Проблемы агрорынка. -2018. -№2 . - С.27-33.

3. Кожахметова, Г.А. Современное состояние продовольственной безопасности в Республике Казахстан / Г.А. Кожахметова, О.В. Лашкарева // Успехи современного естествознания. -2015. -№1-5. -С.831-838.

4. Госпорарик, Е. ЕАЭС-2050: глобальные тредны и евразийская экономическая политика /Е.Г. Господарик, М.М. Ковалев.- Минск: Издательский центр БГУ, 2015. -152 с.

5. Kalykova, B. Rural territories of Kazakhstan: realities, problems and solutions/ B. Kalykova //Problems of AgriMarket. -2020. -№3. -P.209-215.

6. Ибришев, Н.Н. Ресурсы как основа эффективного функционирования аграрного сектора /Н.Н. Ибришев //Проблемы агрорынка. -2019. -№1. -С.40-48.

7. Алтухов, А.И. Зерновой рынок Евразийского экономического союза: проблемы и основные пути их решения /А.И.Алтухов/ /Вестник Курской государственной сельскохозяйственной академии. -2017. -№4. -С. 44-51.

8. Стратегия экономической безопасности и социальной стабильности Казахстана: коллективная монография / под ред. академика НАН РК А.А. Сатыбалдина. - Алматы: Институт экономики Комитета науки Министерства образования и науки Республики Казахстан, 2019. -740 с.

9. Жолмуханова, А.Ж. Продовольственная безопасность Казахстана: состояние, проблемы, решения/А.Ж. Жолмуханова, А.Я. Койтанова //Проблемы агрорынка. -2018. -№3. - С.23-29.

10. Сигарев, М.И. Государственная финансовая поддержка производства сельскохозяйственной продукции в условиях ЕАЭС /М.И. Сигарев, Т.А. Таипов //Известия НАН РК. Серия аграрных наук. -2018. -№2. -С. 42-49.