Қазақстан Республикасы Ақтөбе облысының азық-түлік нарығы: бәсекеге қабілеттілікті арттыру үрдістері

Мақсаты – Ақтөбе облысының мысалында өңірлік азық-түлік нарығының тиімді жұмыс істеуі кезінде өңірдің азық-түлікпен өзін-өзі қамтамасыз етуін қамтитын азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етудің өзекті проблемаларын қарау.

Әдістері – статистикалық-экономикалық, салыстырмалы талдау, монографиялық, есептеу-конструктивті, дерексіз-логикалық.

Нәтижелері - өңірдің азық-түлікпен қамтамасыз етілу деңгейін қалыптастыруға ықпал ететін және халықтың негізгі топтарының тамақ өнімдері рационының құрылымын неғұрлым сенімді көрсетуге мүмкіндік беретін факторлар жүйеленген. Азық-түлік нарық-тарының нақты түрлері (ет, сүт, нан, қант және т.б.) іс-әрекетінің нәтижелілігін және мемле-кеттік бағдарламалардың тиімділігін көрсету кезінде пайдаланылуы мүмкін параметрлер бөліп көрсетілген. Ақтөбе облысының агроөнеркәсіптік кешенінің ерекшеліктері және оның азықтүлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері айқындалған. Тұтыну өнімдері нары-ғындағы бағаларды реттеу арқылы өңірдің экономикалық қауіпсіздігі проблемасын шешу жөніндегі аграрлық саясат шараларының тиімділігі дәлелденген. Облыстың әлеуметтік-экономикалық даму дәрежесін сипаттайтын негізгі көрсеткіштерді зерттеу нәтижелері ұсы-нылған. Азықтүлік тауарлары нарығын  азық-түлік нарығы мен тамақ өнеркәсібінің дамуын айқындайтын фактор-ларды ескере отырып, өңірдің азық-түлікпен өзін-өзі қамтамасыз етуінің оңтайлы деңгейіне қол жеткізуге бағытталған шараларды әзірлеу қажеттігіне назар аударады. Тұтыну бағалары-ның деңгейін және халықтың төлемге қабілетті сұранысын ескере отырып, азық-түлік на-рығы субъектілерінің ақпараттық қамтамасыз етілуін арттыруға цифрлық және жаңа коммуникациялық технологиялардың әсері негізделген. Ақтөбе облысының азық-түлік қауіпсіздігін арттыру және азық-түлік нарығын дамыту бойынша практикалық ұсыныстар әзірленген.

1. Жанбекова, З.Х. Оценка продовольственной безопасности Казахстана / З.Х. Жанбекова // Исследования, результаты.-2006.- №3. С.15.

2. Кайгородцев, А.А. Продовольственная безопасность Казахстана: оценка состояния и пути обеспечения / А.А. Кайгородцев // Большая Евразия: развитие, безопасность, сотрудничество. Ежегодник.– 2019. - №1. – С. 51-54.

3. Тлеубердинова, А.Т. Продовольственная безопасность: теоретический обзор и структура взглядов / А.Т. Тлеубердинова // Central Asian Economic Review.–2020. –№ 2 – С.107-117.

4. Есжанова, Ж.Ж. Оценка продовольственной безопасности Казахстана в условиях кризиса Covid 19 / Ж.Ж. Есжанова, Д.Д. Ермекбаева, У.А Мырзаева // Экономика: стратегия и практика.-2021.-№16(2).-С.145-153.

5. Об утверждении Государственной программы развития агропромышленного комплекса Республики Казахстан на 2017–2021 годы [Электронный ресурс].- 2017.- URL: https://adilet.zan.kz (дата обращения: 05.08.2021).

6. Казахстан по уровню продовольственной безопасности на 32-ом месте. Капитал. Центр деловой информации [Электронный ресурс]. – 2020.- URL: https://kapital.kz/economic/93910/kazakhstan-po-urovnyu-prodovolstvennoi-bezopasnosti-na-32-meste.html (дата обращения: 05.08.2021).

7. Динамика основных социально-экономических показателей [Электронный ресурс]. – 2020.- URL: https://stat.gov.kz/for_users/dynamic (дата обращения: 05.08.2021).

8. Ниязбаева, А.А. Тенденции развития производства аграрной продукции в Актюбинской области Республики Казахстан / А.А. Ниязбаева, А.К. Отешова // Проблемы агрорынка.-2020.-№2.-С.99-105.

9. Итоги социально-экономического развития региона по отраслям (статистические данные) [Электронный ресурс]. – 2020.- URL: https://auyl.aktobe.gov.kz (дата обращения: 05.08.2021).

10. Как на самом деле изменились цены в 2020 году [Электронный ресурс]. – 2020.- URL: https://kursiv.kz/news/obschestvo/2021-01/kak-na-samom-dele-izmenilis-ceny-v-2020-godu (дата обращения: 05.08.2021).

11. Государственные программы и их исполнение [Электронный ресурс]. – 2020.- URL: https://auyl.aktobe.gov.kz (дата обращения: 05.08.2021).