Қазақстан АӨК көліктік құрауышының инфрақұрылымдық ресурсын бағалау: критериилер мен көрсеткіштер

Мақсаты – Қазақстанның агроөнеркәсіптік кешенінің көліктік құрамдас бөлігін дамыту мүмкіндіктерін айқындау.

Әдістері – республиканың аграрлық секторы Көлік желісінің инфрақұрылымдық әлеуетін бағалау көрсеткіштерінің мониторингі, оның инфрақұрылымының жай-күйі мен серпінін бағалауға мүмкіндік беретін экономикалық-статистикалық, салыстырмалы талдау, есептік-конструктивтік талдау.

Нәтижелері - АӨК көліктік-логистикалық жүйесінің ауқымын кеңейту критерийлері қаралған. Қазақстан Республикасының географиялық орналасуы Еуропа мен Азия мемлекеттері арасындағы сауда қатынасында, оның ішінде ауыл шаруашылығы өнімдерін тасымалдау тұрғысынан көлік хабына айналуға мүмкіндік береді, бұл ретте айқындаушы фактор – тасымалдау көлемін ұлғайту үшін қазіргі заманғы базаны дамыту. Ауыл шаруашылығы салаларының тиімділігі мен бәсекеге қабілеттілігіне елеулі әсер ете отырып, бірыңғай шаруашылық механизмінде ерекше орын алатын ел экономикасының маңызды саласы – агроөнеркәсіптік өндіріс үшін осы құрауыштың рөлі айқындалған.

Қортындылар - Қазақстанның географиялық жағдайында: үлкен аумақ, Еуразия орталығында орналасу, экономикалық аудандар арасында аграрлық сектордың өнімін республика ішінде теңгерімді бөлуге және оны экспорттауға мүмкіндік беретін әртүрлі байланыстардың болуы, көлік коммуникацияларын, атап айтқанда, азық-түлік тауарларының тиімді қозғалысына ықпал ететін жолдар мен әртүрлі құрылыстарды дамыту талап етіледі. Осылайша, АӨК көлік инфрақұрылымын дамыту әлеуетін бағалаудың бірқатар көрсеткіштерін бөліп көрсетуге болады, олардың ішінде жол желісін құру және Елдің көлік логистикасының толыққанды жұмыс істеуі үшін қажетті объектілермен қамтамасыз ету маңызды болып табылады. Бұл үшін көліктің шаруашылық жүргізуші субъектілерін құруға бағытталған Еңбек және материалдық-техникалық ресурстардың санын ұлғайту орынды.

1. Информационно-аналитический обзор к парламентским слушаниям на тему: «Вопросы развития агропромышленного комплекса» [Электронный ресурс]. – 2019.-URL: https://clck.ru/Wd7nN (дата обращения: 12.08.2021).

2. Щербанин, Ю. Транспорт и экономический рост: взаимосвязь и влияние / Ю. Щербанин // Евразийская экономическая интеграция. - 2011. -№3. -С. 65-78.

3. Developing harmonised European approaches for transport costing and project assessment. Current practice in project appraisal in Europe [Electronic resource Электронный ресурс].-2015.- URL: URL:http://heatco.ier.unistuttgart.de/hd1final.pdf (date of access 14.08.2021).

4. Аношкина, Е.Л. Стратегическое планирование городского развития: методологические и прикладные аспектыкст] / Е.Л. Аношкина, И.С. Страумит, П.А. Аношкин // Экономические стратегии.- 2017.- Т.13.-№7.-C.146-151.

5. Notteboom, T. Towards a new intermediate hub region in container shipping? Relay and interlining via Cape route vs. the Suez route / T. Notteboom // Journal of Transport Geography.- 2012 .-No. 22.- P. 21-23.

6. Кузнецов, А.Л. Транспортный узел: к вопросу об организации деятельности / А.Л. Кузнецов, А.В. Кириченко, Я.Я. Эглит // Транспорт Российской Федерации.- 2018.- № 1 (44).- С. 45-48.

7. Ефимова, Е.Г. Транспорт в мировом хозяйстве/Е.Г. Ефимова.- М.: АНКИЛ, 2017.-351 с.

8. Дюмулен, И.И. Международная торговля услугами / И.И. Дюмулен. – М.: Экономика, 2017. – 320 с.

9. Кондратьев, В.Б. Инфраструктура как фактор экономического роста / В.Б.Кондратьев // Российское предпринимательство.– 2018.–№11(2).– С.29-36.

10. Лавров, Е.И. Экономический рост: теории и проблемы: учеб. пособие для вузов / Е.И.Лавров, Е.А. Капогузов.–Омск: Издательство ОмГУ, 2016. – 214 с.