МОДЕЛЬДІК СҮТ ФЕРМАЛАРЫ МЫСАЛЫНДАҒЫ "ТАБЫНДЫ БАСҚАРУ" ЗАМАНАУИ ЖҮЙЕСІ

Міндетті емес мазмұнға көшумен бірге табынды басқару мәселесі ерекше өткір тұр. Зерттеу мақсаты - құрамында 100 және одан да көп сауын сиыры бар 7 модельді сүт фермалары базасында инновациялық технологияларды пайдалана отырып, сүт өндіру тиімділігін негіздеу. Зерттеу тақырыбының өзектілігі - әр түрлі топтағы жас малдарды өсіру үшін сандық технологиялар мен қарқынды азықтандыру арқылы "табынды басқару" жүйесін тиімді қолдануды талдау болады. Аталған шаруашылық жүргізуші субъектілерге инновациялық технологияларды енгізудің экономикалық тиімділігі көрсетілді, бұл олардың даму әлеуетін анықтауға, өндірістік процестерді жүргізу нәтижелерін бағалауға мүмкіндік берді. Авторлар сүт саласы үшін Қазақстан Республикасының агроөнеркәсіптік кешенін дамытудың 2017-2021 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын іске асыру шеңберінде мақсаттар мен индикаторларға қол жеткізуге ықпал ететін Қазақстанның сүтті мал шаруашылығында мал шаруашылығы өнімдерін өндірудің технологиялық процестерін автоматтандыру бойынша технологияларды трансферттеу және бейімдеу маңыздылығын атап өткен. Есептеулер негізінде жоғары қаржылық көрсеткіштер алынған модельдік фермалардың мысалдары келтірілген. Сүтті мал шаруашылығының дамуы және сиырлардың өнімділігінің артуы көбінесе жемшөп өндірісінің қарқындылығына, малды дұрыс күтіп-ұстауды ұйымдастыруға, өсіруге арналған өсірілген сиырлардың тұқымы мен сапасына байланысты екендігі анықталды. Тәжірибелік топтарда жас ірі қара малының жемшөп рационын оңтайландыру кезінде зерттелетін ауылшаруашылық малдарының тірі салмағының өсуі артады.

агроөнеркәсіптік кешен, сүт саласы, модельдік фермалар, өндіріс, табын менеджменті, жемшөп өндірісі, интенсификация, инновациялық технологиялар, өнімділік

1. Statistics of agriculture, forestry and fishery in the Republic of Kazakhstan for 2019, Committee on Statistics of the MNE RK [Electronic resource].- 2020.- URL: http: //www. stat.gov.kz (date of access: 03.05.2020 ).

2. State program on AIC RK development 2017-2021. [Electronic resource].- 2017.-URL: http://www.adilet.zan.kz/rus/docs/P1800000423 (date of access: 14.05.2020).

3. Concept for the implementation of the investment sectoral program for the dairy farming development for 2018-2027. [Electronic resource].- 2018.-URL: https: // www.moa.gov. kz/documents/1548136649.pdf (date of access: 20.05.2020).

4. Damodaran A. Investment evaluation. Tools and techniques for evaluation of any assets. - M.: Alpina Business, 2015.-1341 p.

5. Materials of the primary accounting of the model economy of the APC "PZ " Almaty" in Talgar district of Almaty region. Department of agriculture of Almaty region.-Taldykorgan, 2019.- 42 p.

6. Materials of primary accounting of the model farm of IB "Karimov" in Koksu district of Almaty region. Department of agriculture of Almaty region.-Taldykorgan, 2019.- 32 p.

7. Materials of primary accounting of the model economy of LLP "Kakpaktas-Kordai" of Kordai district of Zhambyl region. Department of agriculture of Zhambyl region.-Taraz.-2019.-54p.

8. Materials of primary accounting of the model economy of the IP "Sadykov" of the Talgar district of the Almaty region. Depart- mentofagricultureofAlmatyregion.- Taldykorgan, 2019.- 41 p.

9. Materials of primary accounting of the model economy LLP "Tastobe AgroFood" of Karatal district of Almaty region. Department of agriculture of Almaty region.-Taldykorgan, 2019.- 46 p.

10. Materials of primary accounting of the model economy of LLP "BorteMilka" of t Ordabasy region of Turkestan region. Department of agriculture of Turkestan region.- Turkestan, 2019.- 55 p.

11. Materials of primary accounting of the model farm "Zaytenov" of Borodulikha district of the East Kazakhstan region. Department of Agriculture of the East Kazakhstan region. -Ust-Kamenogorsk, 2019.-47 p.