Ауылдық аумақтарды дамытуға инвестициялау

   Мақсаты - басым инвестициялау негізінде ауылдық аумақтарды дамыту бойынша ұсыныстар әзірлеу.

   Әдістер - АӨК-ге қаржы салымдарының көлемі мен қазақстандық ауылды жаңғыртудың кешенді саясатын іске асыру арасындағы себеп-салдарлық байланысты белгілеу үшін талдау және синтездеу; экономикалық-статистикалық - негізгі капиталға инвестициялардың және ауыл шаруашылығы өнімінің жалпы шығарылымының серпінін сипаттайтын статистикалық деректерді өңдеу, 2012-2022 жылдардағы нәтижелерді салыстыру, олардың үрдістері мен заңдылықтарын анықтау кезінде; корреляциялық тәсіл - инвестициялық қаражат мөлшері мен агроөнеркәсіптік өндірісті кеңейту мүмкіндігі арасындағы тікелей желілік тәуелділікті айқындау, корреляция коэффициентін есептеу және қорытындыларды түсіндіру үшін.

   Нәтижелер - аграрлық секторды капиталдандыру мен жалпы ішкі өнім арасындағы күшті корреляциялық байланыс белгіленген. Инвестициялық белсенділікті арттыру негізінде аумақтық теңсіздікті еңсеру, қала және ауыл халқының өмір сүру деңгейіндегі айырмашылықтарды тегістеу бағыттары негізделген.

   Қорытынды - авторлар ауылдық аудандардың келбетін өзгерту, ауылдық аумақтар мен агробизнестің әлеуетін арттыру міндеттерін шешу, экономикалық, құқықтық және әкімшілік тетіктер арқылы инвестициялық стратегияны жетілдіру, ауылдық елді мекендерден табиғи көші-қонға қарсы тұру, ауыл тұрғындарының санын қысқарту үшін ұлттық экономиканың агроөнеркәсіптік кешеніндегі инвестициялық қызметті жандандыру қажеттігін дәлелдеді. Шешілмеген проблемалар: инвестициялық салымдар көлемінің ұлғаю серпінінің тұрақсыздығы, олардың төмен инновациялық бағыттылығы, ауыл шаруашылығы техникасы мен инвестициялық мақсаттағы басқа да машиналар мен жабдықтар бағасының өсуі. Инновацияларды мемлекеттік инвестициялық қолдауды күшейту қажеттігі көрсетілді. Ғылыми зерттеулердің нәтижелері Қазақстанның ауылдық жерлерін дамытудың инвестициялық тұжырымдамасы мен кешенді бағдарламасын әзірлеу кезінде пайдаланылуы мүмкін.

1. Официальный сайт Бюро национальной статистики Агентства по стратегическому планированию и реформам Республики Казахстан [Электронный ресурс]. - 2024. - URL: https://www.stat.gov.kz/ (дата обращения 16. 09. 2024)

2. Ибрагимхалилова, Т.В. Драйверы развития сельских территорий на примере Омской области / Т.В. Ибрагимхалилова, К.О. Овчиникова // Бизнес. Образование. Право. - 2023. -№ 4(65). С. 488—495.

3. Об утверждении Концепции развития сельских территорий Республики Казахстан на 2023-2027 годы. Постановление Правительства Республики Казахстан от 28 марта 2023 года № 27 [Электронный ресурс]. - 2023. - URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/P2300000270 (дата обращения 16. 09. 2024)

4. Коваленко, Е.Г. Инвестирование в развитие сельских территорий региона как основной фактор сохранения кадрового потенциала села (на материалах Пензенской области) / Е.Г. Коваленко, Л.Н. Крапчина, А.А. Князькина // Экономика труда. – 2020. – Том 7. – № 3. – С. 289-306.

5. Лаженцев, В.Н. Стратегия сельского развития северного региона / В.Н. Лаженцев, В.А. Иванов // Экономика региона. - 2020. -Т. 16.- Вып. 3.- С. 696-711.

6. Сычёва, Н.В. Устойчивое развитие сельских территорий в Республике Беларусь: социально-экономический аспект / Н.В. Сычёва // Аграрная экономика. - 2023. - № 11. - С. 84-93

7. Киреенко, Н.В. Развитие сельских территорий Республики Беларусь: состояние, проблемы, перспективы / Н.В. Киреенко. - Минск: Белорусский государственный аграрный технический университет. - 2022. – 260 с.

8. Смагулова, Ш.А. Инвестициялар Қазақстанның АӨК-ін дамытудың ынталандырушы факторы ретінде / Ш.А. Смагулова // Аграрлық нарық проблемалары. - 2021. - № 4. - Б. 31-40.

9. Есина Ю.Л. Совершенствование региональной инвестиционной политики на основе комплексной программы развития сельских территорий / Ю.Л. Есина, Н. М. Степаненкова // Экономика региона. - 2021. - № 17 (1). - С. 262-275.

10. Akhmetzaki, Ye.Zh. FDI Determinants in the Eurasian Economic Union Countries and Eurasian Economic Integration Effect on FDI Inflows / Ye.Zh. Akhmetzaki, B.M. Mukhamediev // Economy of Region. - 2017. - № 13(3). -P. 959-970.

11. Kaldiyarov, D. Sustainable development of rural areas. Assessment of the investment appeal of the region / D. Kaldiyarov, A. Kasenova, S. Dyrka, R. Biskupski, A. Bedelbayeva // Jornal of Environmental Management and Tourism. - 2021. - № 12(1). - P. 56-63.

12. Stukach V.F. Infrastructural Development of Agricultural Production in the Republic of Kazakhstan / V.F. Stukach, G.K. Saparova, G.T. Sultanova, S.A. Saginova // Economy of Region. - 2019. - № 15(1). - P. 561-575.

13. Dyba, M. Private social investments as solution for rural development / M. Dyba, Iu. Gernego // Managemet Theory and Studies for Rural Business and Infrastructure Development. -.2018. - № 40(3). - P. 320-328.

14. Агропромышленный комплекс. Статистика Евразийского экономического союза; Евразийская экономическая комиссия. - М. - 2023. – 137 с.

15. Фоменкова, С.Ф. Агрогородки Беларуси: современность и перспективы / С.Ф. Фоменкова // Вестник Московского гуманитарно-технологического университета. - 2018. - № 3. - С. 5-11.

16. Национальная стратегия устойчивого развития Республики Беларусь до 2035 года [Электронный ресурс].- 2020. - URL: https://www.economy.gov.by/uploads/files/ObsugdaemNPA/NSUR-2035-1.pdf (дата обращения: 16. 09. 2024).