Сүт-азық-түлік кешені: жұмыс істеу ерекшеліктері

Мақсаты – өндірісті, басқаруды, маркетингті және экономикалық аспектілерді қоса алғанда, сүт-азық-түлік кешенінің жұмыс істеу ерекшеліктерін мониторингтеу, оның негізінде оның ағымдағы жай-күйі мен даму перспективалары қарастырылады, проблемалар мен оларды шешудің ықтимал жолдары айқындалады, олардың тиімділігін арттыру және сүт өнімдерінің сапасын жақсарту үшін өндірістік процестерді қарқындатудың оңтайлы нұсқалары көрсетіледі. Әдістері – көлем, өнімділік деңгейі, тұтынушылық сұраныс, сүт өнімдерінің бағасы бойынша деректерді статистикалық жинау және талдау; экономикалық талдау сүт кәсіпорындарының шығындарын, пайдасын, шығыстары мен кірістерінің құрылымын, рентабельділігі мен бәсекеге қабілеттілігіне әсер ететін факторларды зерттеуді қоса алғанда, өндіріс компонентін зерттеуге мүмкіндік береді. Сүт саласының технологиялық схемаларымен танысу арқылы сапалы деңгей, малдарды ұстау шарттары, сүт және сүт өнімдерін сақтау және тасымалдау әдістері талданған, сондай-ақ өндірістік циклдің перспективалық бағыттарына баға берілген. Нәтижелері – еңбек өнімділігін өнімнің бәсекеге қабілеттілігін арттыру технологияларын тиімді пайдалану бойынша ұсыныстар дайындалған. Ел экономикасына елеулі үлес қосатын ауыл шаруашылығының сүт секторын зерттеу проблемалық сегменттерді анықтауға мүмкіндік берді: жоғары шығындар, шикізат пен өнім бағасының тұрақсыздығы, сондай-ақ сыртқы сауда айналымына сұраныстың жеткіліксіздігі болмақ. Отандық өнімді жылжыту және ішкі және сыртқы нарықтардың қажеттіліктерін қанағаттандыру стратегиясын әзірлеу ұсынылады. Қорытындылар – жабдықты үнемі жаңартып отыру, персоналды үнемі оқыту және нарықтың өзгеріп отыратын талаптарына бейімделу сүт өнеркәсібінің көлемін арттырудағы табыстың кепілі болып табылады.

1. Зинченко А.П. Экономика сельского хозяйства / А.П Зинченко, А.В.Уколова, В.В. Демичев. - М.: Научный консультант, 2022.-260с

2. Горфинкель, В.Я. Экономика организации: учеб. для вузов / В.Я. Горфинкель. – М.: Юнити-Дана, 2020. – 767 с.

3. Фатхутдинов, Р.А. Управление конкурентоспособностью организации: учеб. Пособие / Р.А. Фатхутдинов. – М.: Эксмо, 2019. – 544 с.

4. Азоев, Г.Л. Конкурентные преимущества фирмы / Г.Л. Азоев, А.П. Челенков. - М.: Типография "Новости", 2000. - 255 с.

5. Кодолова, Т.А. Экономическая оценка конкурентоспособности молочной продукции: методические и практические аспекты: / Т.А. Кодолова, Л.А. Суворова //Вятский государственный университет. - Киров: научное издательство Вятского государственного университета, 2018. - 159 с.

6. Суворова, Л.А. Синергетический эффект кластеризации отрасли: анализ, оценка, прогноз / Л.А.Суворова, Т.А. Кодолова // Вятский государственный университет. – Киров: Научное издательство Вятского государственного университета, 2017. - 159 с.

7. Паршин, В. Ф. Методические основы оценки конкурентоспособности организации на рынке: ценовой аспект // Экономика и управление / В. Ф. Паршин. – 2020. – № 1. – С. 121–127.

8. Анализ рынка молочных напитков в Российской Федерации // C-Mar Inform маркетинговое агентство. – М., 2023. - 47 с.

9. Технический регламент Таможенного союза «О безопасности пищевой продукции». Решение Совета Евразийской экономической комиссии от 09.12.2011 № 880 с изменениями на 25 ноября 2022 года, дополнительно включено с 25 июля 2023 года [Электронный ресурс] 2023.- http://www.eurasiancommission.org/ru/nae/news (дата обращения 15.12.2023).

10. Ценовой мониторинг сельскохозяйственной продукции и продукции пищевой промышленности, производимой в государствах – членах Евразийского экономического союза. Департамент агропромышленной политики Евразийской экономической комиссии. - М.: Евразийский экономический союз, 2022.- 67 с.

11. Обзор государственной политики в сфере агропромышленного комплекса государств Евразийского экономического союза. Департамент агропромышленной политики Евразийской экономической комиссии. - М., 2023.- 118 с.

12. В Казахстане растет производство молока [Электронный ресурс].- год.- URL: https://kapital.kz/economic/89512/vkazakhstane-rastet-proizvodstvo-moloka.html (дата обращения 1512.23).

13. Milk production is growing in Kazakhstan [Electronic resource].- 2023 -URL: https://kapital.kz/economic/89512/vkazakhstane-rastet-proizvodstvo-moloka.html (date of access: 15.12.2023).

14. The official website of the Dairy Union of Kazakhstan. Analytics [Electronic resource]. - 2023 -URL: https://kazsut.com/tema/analitika/ (date of access: 15.12.2023).

15. Лифшиц, И. М. Теория и практика оценки конкурентоспособности товаров и услуг/ И.М. Лифшиц.- М.: Юрайт, 2020.−223с.

16. Котлер, Ф. Основы маркетинга / Ф. Котлер.-М.: «Бизнес-книга», 2021. – 580 с.