Астықты сақтау және өңдеу: астық нарығының негізгі тенденциялары

Ӛсімдік дақылдарының ішінде дәнді дақылдар сӛзсіз артықшылықтарға ие – тамақ пен жемшӛптің қанықтылығының жоғары кӛрсеткіштері. Астық тауарлық қасиеттерін жоғалтпай ұзақ уақыт сақталады, яғни резервтік және стратегиялық қорларды қалыптастыру ҥшін пайдаланылады, жеткізу кӛліктің кӛптеген тҥрлерімен жҥзеге асырылады, сонымен қатар тамақ және ӛңдеу ӛнеркәсібі ҥшін маңызды ресурс болып табылады.

Мақсаты – қалыптасқан жағдайды талдау және әлеуметтік-экономикалық жҥйенің астық ӛнімі саласының маңызды сегменті ретінде астықты сақтау технологияларын жетілдіруге бағытталған практикалық ұсынымдар әзірлеу.

Әдістері – статистикалық-экономикалық, жҥйелік және салыстырмалы талдау, логикалық жалпылау.

Нәтижелері – астық ресурстарын жинақтау, орналастыру, ӛңдеу және сақтау, оларды пайдалану және астық - азық-тҥлік кіші кешенінің тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз ету астық қабылдау және астық ӛңдеу кәсіпорындарына жҥктелген. Астық ӛнімдерін сақтау, кӛптеген басқа тауарлар сияқты, материалдық-техникалық базаны және осы салада білімі мен тәжірибесі бар жоғары білікті кадрларды жеткілікті жарақтандыруды талап етеді.

Қорытындылар – астық ӛндірісін дамытудың қазіргі кезеңінде экономикалық және басқарушылық сипаттағы әртҥрлі нюанстарды, оны ӛсіру, тасымалдау және сату кезінде бұзушылықтардың алдын-алуды ескеру қажет, бұл сапаның тӛмендеуіне, демек, қаржылық шығындарға әкелуі мҥмкін. Ҥздіксіз процесс ережелерді сақтауды талап ететін жағдайларда шикізатты бӛлудің орталықтандырылған механизмі жасалды, ал ірі қоймалар кең аумақтарда орналасқан шаруашылық жҥргізуші субъектілердің оңтайлы санын кеңейту және қамтамасыз ету ҥшін максималды инвестиция алды. Технологиялық астық қоймасымен бірге тазалауға және кептіруге арналған заманауи жабдықтар негізгі қасиеттерін тӛмендетпей, агроӛнеркәсіптің кез келген тҥрін ұзақ уақыт сақтауға мҥмкіндік береді.

1. Калиев, Г.А. Вопросы продовольственной безопасности Казахстана / Г.А. Калиев, А.Б. Молдашев //Проблемы агрорынка.- 2021.-№4.- С.13-22.

2. Калиев, Г.А. Стратегические приоритеты развития АПК Казахстана / Г.А.Калиев //Никоновские чтения.–2019.–№4.– С.421-425.

3. Каренов, Р.С. Индустриализация - одно из ключевых направлений развития Казахстана в новой экономической реальности / Р.С. Каренов// Вестник Карагандинского государственного университета им. Е.Букетова.- 2016. - № 6(118). – С. 60–69.

4. Алтухов, А.И. Парадигма продовольственной безопасности России: монография / А.И. Алтухов. -М.: Фонд «Кадровый резерв», 2019. -682 с.

5. Колмыков, А. В. Экономика и организация сельскохозяйственного производства / А. В. Колмыков.- Горки: БГСХА, 2018. -221 с.

6. Тиреуов, К.М. Казахстан и Россия в системе обеспечения мировой продовольственной безопасности: возможности, перспективы и риски/ К.М. Тиреуов, И.П. Богомолова, С.К. Мизанбекова, И.Н Василенко// Международный сельскохозяйственный журнал.- 2022. - № 3. – С.317 – 323.

7. Арынгазин, К.Ш. Научно-практические основы технологического проектирования элеваторов с элементами САПР: монография / К.Ш. Арынгазин, А. И. Изтаев, Б.О.Джанкуразов.- Алматы: Эверо, 2015. - 176 с.

8. Taipov, Т.А. Public grain support models of agricultural production in series the EAEU countries national / Т.А.Taipov //Bulletin of the geographically Karaganda University. Economy Series. – 2018. - № 2(90).- P.91-98.

9. Mizanbekova, S.K. Intersectoral economic relations in the field of storage of grain and grain products / S.K. Mizanbekova, B.B. Kalykova, D.A. Aitmukhanbetova. Problems of AgriMarket.-2022.-N.1(1).-P.105-112. https://doi.org/10.46666/2022-1.2708-9991.12

10. Mizanbekova, S.K. Innovative processes in the elevator industry of Kazakhstan and Russia / S.K. Mizanbekova, I.P. Bogomolova, L.T. Pechenaya // Proceedings of the National Academy of Sciences of Kazakhstan. Series of Agrarian Sciences.-2015.-No3.-P.140-147

11. Гусаков, В.Г. Формирование эффективных организационно-экономических отношений в АПК: вопросы теории и методологии / В.Г. Гусаков. – Минск: Институт системных исследований в АПК НАН Беларуси, 2022. – 133 с.

12. В.Г. Закшевский, В.Г. Стратегирование социально-экономического развития агропромышленного комплекса региона / В.Г. Закшевский, О.Г. Чарыкова, А.Ю. Квасов //АПК: Экономика, управление. - 2017. - №12. - С.13-23.

13. Ваншин, В.В. Хранение зерна и пищевых продуктов. Часть 3. Прием, размещение и наблюдение за зерновыми продуктами при хранении: учеб. пособие / В.В. Ваншин. – Оренбург: Оренбургский государственный университет, 2019. – 121 с.

14. Проектирование зернохранилищ и перерабатывающих производств: учебное пособие/ Е.Т. Риженко, Ж.Б. Сагандыкова, Л.А. Павлова, Н.Х. Абдыкаликова. - Нур-Султан: Некоммерческое акционерное общество «Холдинг «Кəсіпқор», 2019. – 187 с.

15. Карсыбаев, Е.Е. Логистизация зерновых сельских территорий и инфраструктуры в целях реализации экспортного потенциала зерновой / Е.Е. Карсыбае// Вестник университета «Туран».- 2018. – №2. – С.68-73.