Предпринимательская деятельность в сельской местности: возможности стимулирования

Предпринимательская деятельность в сельских населенных пунктах – основа устойчивого развития сельских территорий. Поддержка сельскохозяйственных товаропроизводителей и обеспечение продовольственной безопасности, важность формирования единого комплекса производства и переработки сельскохозяйственной продукции и диверсификации экономики села определяют актуальность выбранной темы.

Цель – показать потенциалы сельского предпринимательства как механизма стабильности сельских районов республики.                 

Методы – научного обобщения, классификации, системного и сравнительного анализа, абстрактно-логический.

Результаты – в качестве ключевых эффектов отмечены следующие. Организация предпринимательства в сельской местности имеет ряд преимуществ: повышение уровня занятости за счет создания новых рабочих мест, увеличение окупаемости затрат, рост рентабельности агробизнеса, быстрое реагирование на спрос в соответствии с конъюнктурой рынка и изменениями рыночного поведения потребителей. В селах имеется возможность открыть объекты малых хозяйствующих субъектов по выращиванию сельхозкультур для перерабатывающего комплекса, в сферах агро-, эко-, этно–туризма, секторах ремесленных профессий оказания услуг. В Концепции развития сельских территорий Республики Казахстан на 20232027 годы особое внимание уделено вопросам предпринимательской инициативы сельских жителей. Проведен анализ производственных показателей крестьянских (фермерских) хозяйств, юридических лиц, индивидуальных предпринимателей, занятых в сельском хозяйстве. Подводя итог исследования, авторы делают вывод, что малое предпринимательство на селе будет способствовать преодолению проблем рынка труда, сохранению сельского образа жизни, культуры, социальному и экологическому контролю территории, технологической и институциональной модернизации на базе комплексной, сбалансированной и целенаправленной реализации интересов сельского населения и государства.

1. Лапуста, М.Г. Предпринимательство: учеб. /М.Г. Лапуста.-Москва: ИНФРА-М, 2022.-384с.

2. Макареня, Т.А. Современное предпринимательство: учеб.пособие/Т.А. Макареня, Н.П. Кетова.- Ростов-на Дону: Изд. Южного федерального университета, 2011.-190с.

3. Куратко, Д.Ф. Кәсіпкерлік: теория, процесс, практика. 10-басылым / Д.Ф. Куратко. – Алматы: Ұлттық аударма бюросы, 2018.-480б.

4. Қазақстан Республикасының Кәсіпкерлік Кодексі Қазақстан Республикасының Кодексі 2015 жылғы 29 қазандағы № 375-V ҚРЗ [Электрондық ресурс].–2023.–URL: https://www.adilet.zan.kz/kaz/docs/K1500000375 (қаралған күні: 10.08.2023)..

5. Журавлева, И.И. Предпринимательство в сельском хозяйстве: проблемы и перспективы развития// И. И. Журавлева // Бизнес-образование в экономике знаний. – 2018.- № 1. С. 29-32.

6. Украинцева, И.В. Предпринимательская деятельность и ее особенности в сельском хозяйстве [Электронный ресурс].- 2017.– URL: https://www.e-koncept.ru/2017/770442.htm (дата обращения: 30.08.2023).

7. Калугина, З.И. Сельское предпринимательство в современной России: мимикрия старых и становление новых форм// З.И. Калугина // ЭКО. –2016.- № 6.- С. 78-98.

8. Гатаулина, Е.А. Малое предпринимательство на сельских территориях: характеристика, поддержка, развитие/ Е.А. Гатаулина, А.А. Потапова, Д.С. Терновский, Е.А. Шишкина.- Москва: Издательский дом «Дело» РАНХиГС, 2022.- 96с.

9. Тушканова, М.П. Организация производства и предпринимательство в АПК: учебник/ М.П. Тушканова, А.Ф. Максимова.- Москва: ИНФРА-М, 2023.- 296с.

10. Қазақстан Республикасының ауылдық аумақтарын дамытудың 2023–2027 жылдарға арналған тұжырымдамасын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 28 наурыздағы № 270 қаулысы [Электрондық ресурс].– 2023.– URL: https://www.adilet.zan.kz/kaz/docs/P2300000270 (қаралған күні: 10.08.2023).

11. Қазақстан Республикасындағы шағын және орта кәсіпкерлік / Статистикалық жинақ / қазақ және орыс тілдерінде [Электрондық ресурс]. – 2021. – URL: https://www.stat.gov.kz (қаралған күні: 02.08.2023).

12. Қазақстан Республикасындағы ауыл, орман және балық шаруашылығы / Статистикалық жинақ / қазақ және орыс Тілдерінде [Электрондық ресурс]. – 2021. – URL: https://www.stat.gov.kz (қаралған күні: 02.08.2023).

13. Ӛңірлерді дамытудың 2020 жылға дейінгі мемлекеттік бағдарламасын бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2018 жылғы 16 қарашадағы № 767 қаулысы [Электрондық ресурс].– 2018.– URL: https://www.adilet.zan.kz/kaz/docs/P1800000767 (қаралған күні: 12.08.2023).

14. «Ауыл-ел бесігі» арнайы жоспары [Электрондық ресурс].– 2019.–URL: https://www.primeminister.kz/kz/news/reviews/auyl-elbesg-jobasy-auyl-tryndaryny-mr-sru-sapasy-men-l-auatyn-jasartu-alai-jzege-asyrylady (қаралған күні: 12.08.2023).

15. Ӛңірлерді дамытудың 2020-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасын бекіту туралы ҚР Үкіметінің 2019 жылғы 27 желтоқсандағы № 990 қаулысы [Электрондық ресурс].–2019.–URL: https://www.adilet.zan.kz/kaz/docs/P1900000990 (қаралған күні: 13.08.2023).