Ауылдық елді мекендердің жерлерін ұтымды пайдалану

Мақсаты – ауылдық елді мекендердің (АЕМ) жер санаттарының жер-мүліктік қатынастарын реттеу және жер ресурстарын пайдаланудың ұтымды тәсілдері қаралды. Әдістері

– монографиялық, аналитикалық, статистикалық және дерексіз-логикалық. Нәтижелері – жұмыста Қазақстан өңірлері мен бірқатар ауылдық округтердің мысалында АЕМ-де жерді пайдалану мәселелері көрсетілген. Ауылдық аумақтық бірліктердің шешуді талап ететін міндеттері анықталған. Жер учаскелері бірлескен меншіктегі жер пайдаланушылардың құқықтарын реттейтін қолданыстағы нормативтік-заңнамалық базаға баға берілген, сондайақ ұйымдық-экономикалық даму перспективалары белгіленген. Ауыл шаруашылығы жерлерінің кадастрлық және нарықтық құнын есептеудің жетілдірілген әдістерін қолдана отырып, елді мекеннің қолда бар аумақтық резервтерін неғұрлым толық және объективті мониторингілеу үшін нұсқалар ұсынылған. Өз кезегінде, тұрақты аумақтардың экономикасы учаскелерді пайдалану қаншалықты тиімді ұйымдастырылғанына байланысты. Жер ресурстарын жұмсауға қатысты өңірлік саясаттың маңызды аспектілерінің бірі оларды пайдалану тиімділігін арттыру мәселелері болып табылады. Қортындылар – зерттеу нәтижелері ауылдық елді мекендердің жерлерін ұтымды пайдалану кезінде аумақтық жоспарлау схемаларын әзірлеуге бағытталуы және практикалық жерге орналастыру қызметінде, атап айтқанда, халықты облыстар, аудандар және ауылдық округтер бөлінісінде ауылдық елді мекендердің қолда бар жер алаңдары туралы деректер базасымен ақпараттық қамтамасыз ету және оларды цифрландыру кезінде жер-мүліктік қатынастарды басқару үшін, сондай-ақ оларды цифрландыру кезінде пайдаланылуы мүмкін. Жеке тұрғын үй құрылысының жер алаңының картасын енгізу үшін электрондық форматта, жеке қосалқы шаруашылық және т.б. өнеркәсіптік және қала құрылысы қажеттіліктеріне бас тартудан туындаған ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің сандық қысқаруына назар аудару керек.

1. Об административно-территориальном устройстве Республики Казахстан Закон Республики Казахстан от 8 декабря 1993 года № 2572-XII. (с изменениями и дополняемыми 30.06.2021 № 60-VII [Электронный ресурс]. – 2020. – URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/Z930004200 (дата обращения: 11.02.2023).

2. О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан Закон Республики Казахстан от 23 января 2001 г. № 148. С изменениями и дополнениями от 30.06.2021 № 60-VII [Электронный ресурс]. –2020. – URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/Z010000148(датаобращения: 24.01.2022).

3. Об установлении границ (черты) некоторых населенных пунктов Таласского района Постановление акимата Таласского района Жамбылской области от 30 июня 2020 года № 249 и решение Таласского районного маслихата Жамбылской области от 15 июня 2020 года № 75 [Электронный ресурс].-2020. URL:https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/V20GJ004678/history (дата обращения: 12.02.2023).

4. Об изменении границ (черт) населенных пунктов Талгарского района Решение Талгарского районного маслихата Алматинской области от 06 февраля 2017 года № 1165 и постановление акимата Талгарского района Алматинской области 06 февраля 2017 года № 02-30. [Электронный ресурс]. – 2020. – URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/V17DR004120/info (дата обращения: 12.02.2023)

5. Об установлении базовых ставок платы за земельные участки Решение Алматинского областного маслихата от 31 июля 2019 года № 51-259 и постановление акимата Алматинской области от 6 августа 2019 года №333 [Электронный ресурс].– 2020.– URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/V19D0005219 (дата обращения: 13.02.2023).

6. Об утверждении проекта (схемы) зонирования земель, границ оценочных зон и поправочных коэффициентов к базовым ставкам платы за земельные участки Талгарского района. Решение Талгарского районного маслихата Алматинской области от 17 августа 2017 года № 17-96, c изменениями и дополнениями Талгарского районного маслихата Алматинской области от 28.09.2022 [Электронный ресурс]. –2020. – URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/V17DR004332 (дата обращения: 13.02.2023).

7. Об установлении базовых ставок платы за земельные участки. Постановление Правительства Республики Казахстан от 2 сентября 2003 года N 890. в редакции постановления Правительства РК от 10.10.2011 № 1154 [Электронный ресурс].–2020.–URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/P030000890 (дата обращения: 13.02.2023).

8. Земельный кодекс Республики Казахстан. Кодекс Республики Казахстан от 20 июня 2003 года № 442 (с изменениями и дополнениями Законом РК от 30 июня 2021 года №59-VII (вводится в действие с 01.01. 2022) [Электронный ресурс].–2020.–URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/K030000442( дата обращения: 13.02.2023).

9. Об утверждении Правил по оказанию государственных услуг в сфере земельных отношений Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 1 октября 2020 года № 301 [Электронный ресурс]. – 2020. – URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/V2000021366 (дата обращения: 11.02.2023).

10. Сводный аналитический отчет о состоянии и использовании земель республики Казахстан за 2021 г. [Электронный ресурс].–2020.–U4/11/b09469de9be9cc54d2cc0e9cc7a77e84_original.7131188.pdf (дата обращения: 24.12.2022).

11. Едренкина, Н.М. Теоретические подходы формирования устойчивого развития сельских территорий/ Н.М. Едренкина //Вестник Алтайского государственного аграрного университета.– 2015.–№7(129).–С. 169-176.

12. Першукевич, П.М. Социально-экономическое развитие сельских территорий Алтайского края: опыт и проблемы / П.М. Першукевич, Г.М. Гриценко // Достижения науки и техники АПК. –2011. – № 6. – С. 11–14.

13. Волков, С.Н. Землеустройство. Автоматизированные системы проектирования / С.Н. Волков. –М.: Колос, 2003. – 456 с.

14. Калинин, А.А. Географические информационные системы. Компьютерные технологии в землеустройстве. Курс лекций: учебное пособие / А.А. Калинин, Ж.В. Матвейкина, В.П. Скворцов. – Зерноград: Азово-Черноморский инженерный институт, 2021. – 114 с.

15. Базавлук, В. А. Основы градостроительства и планировка населенных мест: жилой квартал: учеб. пособие для вузов / В. А. Базавлук, Е. В. Предко. – М.,: Издательство «Юрайт», 2023. – 90 с.