СОВРЕМЕННЫЕ ТЕНДЕНЦИИ РАЗВИТИЯ РЫНКА ПШЕНИЦЫ В РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН

Қазақстан бидай экспорттаушылардың ең ірісі болып табылады және әлемдік көшбасшылардың ондығына кіреді. Дәнді дақылдардың үштен бір бөлігі жыл сайын шетелдерге жіберіледі. Авторлар республиканың бидай нарығын сипаттайтын негізгі статистикалық көрсеткіштерді талдады, соңғы жылдардағы жағдайды және оның даму динамикасы көрсетілген. Көрсеткіштер елдің және өңірлердің орташа мәндерімен салыстыру арқылы ұсынылған. Бидай өндірісінің үрдісіне әртүрлі факторлар әсер етеді: ауа райы жағдайлары, агротехнологиялар, тұқымдарды молайту, мұнда қазақстандық бидай сапасының мәселесі маңызды болып табылады. Мақалада бидай нарығының орнықты дамуына кедергі келтіретін факторлар қарастырылады, олардың бастысы: өндірістің төмен рентабельділігі, техникалардың үнемі жаңаруы, айналым капиталы т.б. Авторлар республикадағы бидай алқаптарын қысқартудың себептерін, астық сапасының төмендеуін негіздеді. Қазақстандық бидайды бағыттар бойынша экспорттау динамикасы ұсынылған. Бидай экспорттаушы бола отырып, бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ету үшін үнемі сапа көрсеткіштерін жақсарту қажет. Қазақстан бидай нарығының рентабельділігін арттыру үшін ресурстарға ие болады. Өндірушілер өздерінің пайдасы арқылы қажетті агротехникалық шараларды жүзеге асыру мүмкіндігіне ие болу маңызды.

рынок, пшеница, зерно, площади, качество, производство, спрос, экспорт, торговля, экология, урожайность, рентабельность, нарық, бидай, астық, аумағы, сапа, өндіріс, сұраныс, экспорт, сауда, экология, өнімділік, рентабельділік, market, wheat, grain, area, quality, production, demand, export, trade, ecology, yield, profitability

1. Ган Е.А. Роль Казахстана в обеспечении продовольственной безопасности стран Центральной Азии // Вестник «Верный хлеб». - 2013. - № 3 (6). - С. 6-7.

2. Ганеев В.А. Селекция озимой пшеницы на севере Казахстана // Вестник «Аграрный сектор». - 2015. - № 2 (24). - С. 50-51.

3. Асанова С.С., Қалиақпарова Г.Ш., Гриднева Е.Е. Ауылшаруашылық құрылымдарын қалыптастыру көлемі мен өндіріс құрылымын оңтайландыру // Аграрлық нарық проблемалары. - 2017. - № 4. - Б. 105-107.

4. Министерство сельского хозяйства [Электронный ресурс]. - 2018. - URL: http:// mgov.kz/ru/ (дата обращения: 12.03.2018).

5. Ган Е.А. Казахстан - рынок зерна и муки день за днем - год за годом // Вестник «Верный хлеб». - 2016. - № 1 (2). - С. 4.

6. Рыспекова М.О. Оценка экспортного потенциала отрасли растениеводства Республики Казахстан //Проблемы агрорынка. - 2016. - №2.- С. 48-55.

7. Рахимжанова Г.М. Стратегическое значение рынка зерна Казахстана // Актуальные проблемы экономики. - 2013. - № 7 (145). - С. 432-438.

8. Rakhimzhanova G., Kenzhebolatova M. The experience of the state support of innovative activity in the developed countries //Проблемы агрорынка.- 2013.- № 3. -С. 25-28.

9. Cагинова С., Сулейманов Р., Ашуев А. Агропромышленное экспортоориентированное производство - фактор устойчивого роста обеспечения продовольственной безопасности Казахстана //Экономика и статистика. - 2017. - № 2. - С. 71-75.

10. Рахимжанова А.Ж. Состояние и проблемы развития АПК Казахстана // Информационно-аналитический журнал «Analytic». - 2011 г. - №2. - С. 22.