Ауылдық жерлердегі жастар саясаты: екпінді өзгерту қажеттілігі

Мақсаты – ауылда жас мамандарды бекіту проблемаларын, ауылдық жерлерде жұмыс таңдауына әсер ететін және кӛші-қон тәртібін айқындайтын факторларды талдау; ауылдық жерлерде жастар саясатының рӛлін кӛрсету; жастарды жұмыспен қамтудың жаңа тәсілдері.

Әдістері – зерттеудің теориялық негізі республикадағы және оның аймақтарындағы жас ұрпақтың даму динамикасының кӛрсеткіштері негізінде отандық және шетелдік ғалымдардың, жас кадрлар қызметінің мәселелері бойынша жетекші мамандардың іргелі және қолданбалы әзірлемелерінің қорытындылары болды.

Нәтижелері – жас мамандардың ауылдық аумақтардың жағдайларына бейімделуіне әсер ететін жағдайлар қаралған, олардың кәсіби ӛсуінің перспективалық бағыттары айқындалған, ӛзін-ӛзі анықтау және шығармашылық қабілеттерін іске асыру, қолайлы экономикалық, әлеуметтік және құқықтық кепілдіктер құру қажеттілігі дәлелденген. Бүгінгі таңда Қазақстан Республикасында осы саладағы ӛз даму жолының тәжірибесі жинақталған, бұл ауылдағы жастар кадр саясатының қазақстандық моделі туралы пайымдауға мүмкіндік береді. Іске асырылып жатқан шаралардың тиімділігіне баға берілген. Қазақстанның аграрлық секторы ӛндірісінің кӛлемін ұлғайтуға бағытталған стратегиялық, тактикалық, жедел жоспарлар мен бағдарламаларды құру кезінде пайдаланылуы мүмкін жас қызметкерлерді қолдаудың тиімді құралдарын енгізу бойынша ұсынымдар әзірленген.

Қортындылар – шет елдердің тәжірибесі бойынша жастардың әртүрлі санаттарымен нақты (нүктелік) жұмыс жүргізу керек. Тиімді жүргізіліп жатқан жастар саясатын бағалау және басқарушылық шешімдер мен іс шараларды ӛңір деңгейінде түзету жӛніндегі ақпараттық базаны жетілдіру қажет.

1. Мемлекеттік жастар саясаты туралы» ҚР Заңы 2015 жылғы 9 ақпандағы № 285-V ҚРЗ [Электрондық ресурс].-2015.- URL: https://adilet.zan.kz/kaz/docs/Z1500000285 (қаралған күні: 10.12.2022).

2. Лисовский, В.Т. Социология молодежи: учеб. / В.Т. Лисовский.-Санкт-Петербург: Cанкт-Петербургский университет, 2012.-460с.

3. Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі Ұлттық статистика бюросының ресми сайты [Электрондық ресурс].- 2022.- URL: https://www.stat.gov.kz (қаралған күні: 06.01.2023).

4. Хурельман К.Молодежь Центральной Азии: сравнительный обзор /К. Хурельман, П.Тешендорф.- Алматы: ТОО «Deluxe Printery», 2017.- 90 с.

5. «Мемлекеттік жастар саясатының жағдайы: қажеттіліктері мен әлеуметтік тәжірибелері» талдамалық баяндамасы [Электрондық ресурс].- 2018.- URL: https://www.eljastary.kz/ru/research/16945 (қаралған күні: 05.01.2023).

6. Қазақстан Республикасының жастарын қолдау жӛніндегі 2021-2025 жылдарға арналған кешенді жоспарды бекіту туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 29 желтоқсандағы № 918 қаулысы [Электрондық ресурс].-2020.- URL: https://adilet.zan.kz/kaz/docs/P2000000918#z0 (қаралған күні: 26.12.2022).

7. Жастар кәсіпкерлігі: олар қандай проблемалармен бетпе-бет келуде? [Электрондық ресурс].-2019.-URL: https://okg.kz/post?id=18036&slug=zhastar-kasIpkerlIgI:olar-qandai-problemalarmen-betpe-bet-kelude (қаралған күні: 5.12.2022).

8. Муханова, А.Е. Ауылды жерлерде елдің ӛмір сүрудеңгейін арттырудағы отбасылық бизнестің ролі/ А.Е. Муханова, С.Т.Жумашева//Проблемы агрорынка.-2017.-№1.-Б.56-62.

9. Кантарбаева, Ш.М. Роль самоуправления в повышении качества жизни жителей села / Ш.М.Кантарбаева, С.Т. Жумашева, Ж.Б. Смагулова // Проблемы агрорынка.-2021.- №3.- С.172-179.

10. Халық бірлігі және жүйелі реформалар - елдің ӛркендеуінің берік негізі [Электрондық ресурс].- 2021.- URL: https://www.akorda.kz/ru/poslanie-glavy-gosudarstva--kasymzhomarta-tokaeva--narodu--kazahstana--183048 (қаралған күні: 20.12.2022).

11. «Қазақстан жастары - 2021: Тәуелсіздікке-30 жыл» ұлттық баяндамасы [Электрондық ресурс].-2021.-URL: https://eljastary.kz/upload/iblock/0e6/lxtjt7dlq0xu1a7hjm540sw3fxzdhycd.pdf (қаралған күні: 04.12.2022).

12. «Қазақстан жастары» әлеуметтанулық зерттеуі [Электрондық ресурс].- 2021.- URL: https://eljastary.kz/ru/research/18104/ (қаралған күні: 27.12.2022).

13. «Жастардың негізгі топтарының мәселелері мен қажеттіліктері» әлеуметтанулық зерттеуі [Электрондық ресурс].-2020.- URL:// https://eljastary.kz/ru/research/16957/ (қаралған күні: 08.12.2022).

14. Building Inclusive Labour Markets in Kazakhstan: A Focus on Youth, Older Workers and People with Disabilities [Electronic resource].- 2017.- URL: https://read.oecd-ilibrary.org/employ-ment/building-inclusive-labour-market-skazakhstan9789264273023-en#page1 (date of access: 28.11.2022).

15. Численность молодѐжи в Казахстане составляет 4 млн человек [Элнектронный ресурс].- 2018.- URL: httpss://inbusiness.kz/ru/last/chislennost-molodezhi-v-kazahstane-sostavlyaet-4-mln-chelov (дата обращения: 14.11.2022).