Ауыл шаруашылығы кооперативтерін құру: Қазақстан Республикасының Жамбыл облысында ауыл халқының табысын арттыру жөніндегі Пилоттық жоба шеңберінде іс-шараларды іске асыру .

Мақсаты – Жамбыл облысының ауылдық жерлеріндегі халықтың табысын ұлғайту жөніндегі пилоттық жоба шеңберінде ауыл шаруашылығы кооперативтерін ұйымдастыру жөніндегі іс-шараларды іске асыру нәтижелерін бағалау.

Әдістері – аналитикалық, экономика-статистикалық, монографиялық.

Нәтижелері – кооператив үлгісіндегі қолданыстағы және жаңадан құрылған ауыл шаруашылығы құрылымдарының қызметіне жүргізілген талдау, олардың қалыптасуы мен жұмыс істеу сатысында қалыптасқан проблемалар, қажетті жинақтаумен, техникамен, жабдықпен, айналым қаражатымен қамтамасыз ету негізінде олардың дамуын тежейтін негізгі себептер анықталған; ауыл шаруашылығы кооперативтерінің құрылу кезеңдері, олардың өңірдің АӨК дамуына әсері, жобаның күтілетін нәтижелері айқындалған; кооперативтегі шаруашылықішілік қатынастар тетігі, құрылтай құжаттарының дұрыс құрастырылуы, салық салу ерекшеліктері, бухгалтерлік есеп пен есептілікті жүргізу бойынша түсіндіру жұмыстары жүргізілген; болжамды шығындар, мал шаруашылығындағы, өсімдік шаруашылығындағы, ауыл шаруашылығы өнімдерін сақтау, бастапқы өңдеу және өткізу салаларындағы кооперацияның экономикалық тиімділігі, ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерге материалдық-техникалық қызмет көрсету есептері ұсынылған. Бірлестіктердің перспективалық модельдерінің ғылыми негізделген оңтайлы параметрлері кооперативтік принциптерде олардың қызмет бағыттарына сәйкес әзірленген.

Қортындылар – шағын шаруашылықтарды кооперациялау процесі шығыстарды қысқарту, ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру көлемін ұлғайту есебінен ауыл шаруашылығының негізгі салаларының экономикалық өсуіне ғана емес, сонымен қатар инфрақұрылымды дамытуға, өндірілген тауарларды тұрақты өткізуді қамтамасыз етуге, сондай-ақ еңбекті қолдану салаларын кеңейту, ауыл кәсіпкерлігінің ауқымын кеңейту үшін алғышарттар жасау есебінен ауылда өмір сүру деңгейін арттыруға әсер етеді. Мемлекеттік (жергілікті) органдармен, сондай-ақ олардың қаржылық, қоғамдық ұйымдарымен өзара байланыста әрекет ететін ауыл шаруашылығы кооперативтерінің көп деңгейлі жүйесін кезең-кезеңімен ұйымдастыру ұсынылады.

1. Национальный проект развития АПК Республики Казахстан на 2021-2025гг. [Электронный ресурс]. - 2022. -URL: https://www.primeminister.kz/ru/nationalprojects/nacionalnyy-proekt-po-razvitiyu-agropromyshlennogo-kompleksa-respubliki-kazahstan-na-2021-2025-gody-1594449 (дата обращения: 15.12.2022).

2. Концепция развития АПК РК на 2021- 2030 годы [Электронный ресурс].- 2021. -URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/P2100000960 (дата обращения: 14.12.2022).

3. Комплексный план «Программа повышения доходов населения до 2025 года» [Электронный ресурс]. - 2022. -URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/P2200000218 (дата обращения: 14.12.2022).

4. Послание Главы государства К.К. Токаева народу Казахстана «Справедливое государство. Единая нация. Благополучное общество» 1 сентября 2022 г. [Электронный ресурс]. - 2022. -URL: https://www.akorda.kz/ru/poslanie-glavy-gosudarstva-kasym-zhomartatokaeva-narodu-kazahstana-181130 (дата обращения: 15.12.2022).

5. Департамент Бюро национальной статистики АСПР РК по Жамбылской области. [Электронный ресурс]. - 2022. -URL: https://www.stat.gov.kz/region/255577?lang=ru (дата обращения: 15.12.2022).

6. Акимбекова, Г.У. Объединение фермеров в сельхозкооперативы с целью эффективного использования земельных, водных и других ресурсов села / Г.У. Акимбекова, А.Б. Баймуханов, У.Р. Каскабаев // Проблемы агрорынка. -2021.- №4.- С. 185-199.

7. Smagulova, S. Prospects for Digitalization of Energy and Agro-Industrial Complex of Kazakhstan / S. Smagulova, A. Yermukhanbetova, G. Akimbekova, M. Nurgabylov, S. Zhakupova // International Journal of Energy Economics and Policy.-2022.- Vol.12.-N 2.-P. 198-209.

8. Kamenova, M. Financing the Agricultural Sector of the Economy and Its Impact on Sustainable Environmental Aspects / M. Kamenova, A. Aidarova, G. Maulenkulova, M. Daurbaeva, B. Aimurzina, S. Janbirbaeva // Journal of Environmental Management and Tourism.- 2022.- Vol. 13. N. 5.-P. 1481–1492.

9. Воронина, Н.П. Сельскохозяйственная кооперация: проблемы правового регулирования / Н.П. Воронина // Сельское хозяйство. – 2019. – № 2. – С. 1-6.

10. Абилова, Е.В. Сельскохозяйственные кооперативы - основа устойчивого социально-экономического развития / Е.В. Абилова, В.Н. Ломов //Вестник Хакасского государственного университета им. Н.Ф. Катанова. - 2022. - №3 - C. 83-89.

11. Акимбекова, Г.У. Правовые и экономические основы создания и эффективного функционирования сельскохозяйственных кооперативов в Жамбылской области: практич. пособие / Г.У. Акимбекова, А.Б. Баймуханов, У.Р. Каскабаев, А.А. Яхшилакова. - Алматы: Казахский научно-исследовательский институт экономики агропромышленного комплекса и развития сельских территорий, 2021. - С. 3-6.

12. Закон Республики Казахстан «О сельскохозяйственных кооперативах». [Электронный ресурс]. - 2015. - URL: https://www.adilet.zan.kz/rus/docs/Z1500000372 (дата обращения: 15.12.2022).

13. Выступление Главы государства К.- Ж.Токаева на расширенном заседании Правительства 12 декабря 2022 г. [Электронный ресурс]. - 2022. - URL: https://www.akorda.kz/ru/glava-gosudarstva-provel-rasshirennoe-zasedanie-pravitelstva-1211322 (дата обращения: 15.12.2022).

14. Итоги проекта по повышению доходов сельчан подвели в Жамбылской области [Электронный ресурс]. - 2022. -URL: https://www.inform.kz/ru/itogi-proekta-po-povysheniyudohodov-sel-chan-podveli-v-zhambylskoy-oblasti_a4013777 (дата обращения: 15.12.2022).

15. Сайт УСХ акимата Жамбылской области [Электронный ресурс]. - 2022. -URL: https://www.gov.kz/memleket/entities/zhambylauyl?lang=ru (дата обращения: 15.12.2022).