Қазақстанның аграрлық секторын мемлекеттік қолдаудың өзекті мәселелері

Ауыл шаруашылығына тән ерекшеліктерге байланысты мемлекеттік қолдау қазіргі заманғы агроӛнеркәсіптік ӛндіріс пен азық-түлік нарығын дамытудың, елдің азық-түлік қауіпсіздігіне қол жеткізудің міндетті шарты болып табылады. Әлеуметтік-экономикалық процестердің жаһандануы жағдайында мемлекеттік қаржылық кӛмекті күшейтпей отандық аграрлық сектордың тиімділігі мен бәсекеге қабілеттілігін арттыру мүмкін емес. Мақсаты – еңбек ӛнімділігінің ӛсуін ынталандыруға, тұтынудың ұтымды нормаларын, тамақ ӛнімдерінің экономикалық және физикалық қолжетімділігін, импорт пен ӛз ӛндірісінің үйлесімін қамтамасыз етуге, экспорттық әлеуетті іске асыруға мүмкіндік беретін агроӛнеркәсіптік кешенді мемлекеттік реттеудің негізгі бағыттары қарастыру. Әдістері – аналитикалық, салыстырмалы талдау, жалпылау, логистикалық, жүйелік тәсіл. Нәтижелері – мемлекеттің жүйелі институционалдық саясат жүргізіп жатқаны атап ӛтіледі. Халықаралық талаптарды ескере отырып, Қазақстан АӚК қаржыландырудың жаңа жүйесін құруда. Тезірек шешуді қажет ететін мәселелер кӛрсетілген: халықтың тӛлем қабілеттілігінің тӛмендігі, қала және ауыл тұрғындарының ӛмір сүру деңгейі мен сапасындағы елеулі айырмашылық, нарықтық инфрақұрылымның дамымауы, ауылдық жерлерде білікті мамандардың тапшылығы, баға тетігін жетілдіру қажеттілігі, инвестициялық белсенділіктің тӛмен деңгейі. Қорытындылар – бӛлінген мемлекеттік қаражаттың едәуір кӛлемі ӛсімдік шаруашылығы мен мал шаруашылығы салаларын қолдауға, ауыл шаруашылығы техникасын жаңғыртуға, қазақстандық және халықаралық нарықтарда аграрлық ӛнімнің бәсекеге қабілеттілігін арт тыру мақсатында заманауи технологияларды пайдалануға бағытталған. Қазақстан Респуб ликасының аграрлық саясатын іске асыру кезінде дамыған елдердің ауыл шаруашылығы ӛндірісінің тәжірибесі мен даму үрдістері, оның рентабельділігі назарға алынады.

1. Пузынина, А.А. Государственное регулирование сельского хозяйства в России и за рубежом [Электронный ресурс]. 2017.URL: https://web.snauka.ru/issues/2017/12/84929 (дата обращения: 25.05.2022).

2. Ушачев, И.Г. Долгосрочная политика России: вызовы и стратегические приоритеты/ И.Г. Ушачев, А.Ф. Серков, В.С. Чекалин, М.В Харина // АПК: экономика, управление.2021. № 1.С.3-17.

3. Уланова, О.И. Агропромышленный комплекс как приоритетный сектор продовольственной безопасности региона / О.И. Уланова, Э.И.Позубенкова // Международный сельскохозяйственный журнал. – 2020. №2 (374) -С.43-48.

4. Итоги развития сферы сельского хозяйства за 2021 год и планы на предстоящий период. Официальный информационный ресурс Премьер-Министра Республики Казахстан [Электронный ресурс]. 2022.URL: https://primeminister.kz/ru/news/reviews/itogirazvitiya-sfery-selskogo-hozyaystva-za-2021god-i-plany-na-predstoyashchiy-period-22422 (дата обращения: 25.08.2022).

5. Новую бесплатную инфосистему для фермеров разрабатывают в Казахстане. [Электронный ресурс]. -2022. URL: https://www.inform.kz/ru/novuyu-besplatnuyu-infosistemu-dlya-fermerov-razrabatyvayut-v-kazahstane_a3920164 (дата обращения: 25.08.2022).

6. Правительство утвердило объем субсидий на животноводство в 2021 году. НАО «Национальный аграрный научно-образовательный центр» [Электронный ресурс]. 2021.URL: http://nasec.kz/ru/news/pravitelstvo-utverdilo--obem--subsidiy-na-zhivotnovodstvo-v-2021-godu (дата обращения: 25.08.2022).

7. Об Управляющем совете Государственной программы развития агропромышленного комплекса Республики Казахстан на 2017-2021 годы (изменения на 20 декабря 2018) [Электронный ресурс]. 2018.URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/R1800000158R1800000158 | Tengrinews.kz (дата обращения: 25.08.2022).

8. Сохранение позиции зерновой державы, ориентир на импортозамещение и возможности агропромышленного комплекса итоги прошлого года и планы на 2021 год. Официальный информационный ресурс Премьер-Министра Республики Казахстан [Электронный ресурс]. 2020.URL: https://www.primeminister.kz/ru/news/reviews/sohranenie-pozicii-zernovoy-derzhavy-orientir-na-importozameshchenie-i-vozmozhnosti-agropromyshlennogo-kompleksa--itogi-proshlogo-goda-i-plany-na-2021-god-1015314 (дата обращения: 25.08.2022).

9. Байкадамов, Н.Т. Меры государственной поддержки агропромышленного производства Республики Казахстан/ Н.Т.Байкадамов, Б.А.Жакупова, С.Ж.Кельбетова // Проблемы агрорынка. – 2020. No3. – С.51-59.

10. Мизанбекова, С.К. Приоритетные направления регулирования агропродовольственного рынка /С.К.Мизанбекова, Б.Б.Калыкова, Г.К.Нурманбекова// Проблемы агрорынка. – 2019. No1. – С.3039.

11. Нуркина, Ж.Б. О состоянии АПК в условиях вступления Республики Казахстан в ВТО и Единое экономическое пространство //Сборник научных трудов Всероссийского научно-исследовательского института овцеводства и козоводства.2016.Т. 1.-No9.С. 565-568.

12. Об утверждении Программы по развитию агропромышленного комплекса в Республике Казахстан "Агробизнес-2017" [Электронный ресурс Electronicresource]. -2017.URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P1300000151 (дата обращения: 25.08.2022).

13. Об утверждении Стратегии развития акционерного общества "Национальный управляющий холдинг "КазАгро" на 20112020 годы [Электронный ресурс]. -2011. -URL: https://adilet.zan.kz/rus/docs/P1100000052 (дата обращения: 25.08.2022).

14. В состав АО «НУХ «Байтерек» вошли Аграрная кредитная корпорация, АО «КазАгроФинанс» и АО «Фонд финансовой поддержки сельского хозяйства» [Электронный ресурс]. -2021.URL: https://agbz.kz/v-sostav-nuh-bajterek-voshli-agrarnaya-kreditnaya-korporaciya--kazagrofinans-i--fond--finansovoj-podderzhki-selskogo-hozyajstva (дата обращения: 25.08.2022).

15. 13 тонн сухого верблюжьего молока экспортировалаТуркестанская область [Электронный ресурс]. 2020. URL: https://eldala.kz/novosti/vazhnye-novosti/417-turkestanskaya-oblast--otgruzila--v-kitaj-13-t-suhogo-verblyuzhego-moloka (дата обращения: 25.08.2022).

16. Кантарбаева, Ш.М. Оценка регулирующего воздействия государства на развитие аграрного производства / Ш.М.Кантарбаева // Проблемы агрорынка. – 2019. No4. – С.19-25.